06-03-2015, 14:08

Dit onderwerp heeft 5 abonnees
Je bent niet op dit onderwerp geabonneerd. Abonneren?

(819 reacties)

Beste allemaal,

Ik plaats een oproepje omdat ik speel met het idee taalkundig onderzoek te gaan doen, en ik op zoek ben naar inspiratie en informatie.

Het onderwerp zal waarschijnlijk gerelateerd zijn aan 擬態語 (gitaigo), oftwel woorden die niet-auditieve zintuiglijke waarneming uitdrukken. Het Japans heeft er nogal wat. Enkele voorbeelden:

フワフワ (fuwafuwa) donzig, fluffy

ねばねば (nebaneba) kleverig

ぴかぴか (pikapika) glitter(en), fonkel(en)

Voor de duidelijkheid, ik doel dus NIET op onomatopeeën! Die lijken er op (ook meestal 2 x dezelfde 2 lettergrepen), maar zijn niet meer dan een klanknabootsing. Een voorbeeld van een Japanse onomatopee is ケロケロ (kerokero), het kwaken van een kikker. Gitaigo daarentegen drukken waarneming uit die je normaal voelt, ruikt, ziet, proeft… maar niet kunt horen! (Er zijn ook woorden die twijfelgevallen zijn, denk ik.)

Ik heb nog geen precieze doelstelling en ik weet nog niet of dit onderzoekje ooit serieuze vormen aan gaat nemen, maar wat ik mij afvraag is het volgende: Welke patronen zijn er te ontdekken tussen de fonologische en de semantische eigenschappen, met andere woorden: zijn bepaalde (soorten) klanken in aan bepaalde betekeniselementen te relateren. Ik weet dat er al uit onderzoek gebleken is dat dit soort verbanden er zeker zijn. Zo zou de k-klank passen bij scherpe, puntige dingen, en de b-klank bij ronde dingen.

Ik heb zelf ook het idee dat verband tussen klank en betekenis er zeker is, en dat het helpt bij het onthouden van de gitaigo. Ik bedoel, フワフワ klínkt ook echt fluffig, toch?

Hoe kun je mij helpen?

* Door enthousiast te reageren, mee te denken, vragen te stellen en suggesties te doen.

* Door te vertellen wat jij een leuke gitaigo vindt en eventueel waarom je het idee hebt dat de klank bij de betekenis past.

* Door met tips te geven waar meer informatie te vinden is (interessante sites of – nog beter - (taalkundige) artikelen/boeken).

* Door me concrete voorbeelden van gitaigo te geven die je in openbare Japanse bronnen tegenkomt, dus bijvoorbeeld een website (dan heb ik genoeg aan een link) of een boek (dan hoor ik graag de auteur, titel). Sites of boeken gericht op het leren van Japans doen niet mee, het gaat om Japans voor en door Japanners.

* Ook informatie over dit soort woorden in andere talen is meer dan welkom! Ik denk te begrijpen dat ze ook veel voorkomen in de volgende talen: Tamil, Baskisch, Koreaans, Siwu en in andere Afrikaanse talen.

* Andere voorbeelden die je kunt bedenken die illustreren dat er een verband is tussen de klank en de betekenis van een woord (zonder dat het om een duidelijke onomatopee gaat).

Vragen en reacties

Pagina 1 2 3 4

Dit artikel heeft 25 reacties. Dit is reactiepagina 1 van 4.

Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.

Zegt het voort! Vertel al je vrienden over deze site.

17-09-2016, 21:03	ニケ (819 reacties) Citeren
Dat is een echte onomatopee, omdat het (volgens mij) het geluid van je hartslag imiteert. Maar het blijft een leuk woord, en het is de eerste onomatopee die leerde toen in begon met Japans. Pas daarna kwam ik erachter dat er ook dit soort type woorden zijn die gebaseerd zijn op ándere zintuigen dan het gehoor.
17-09-2016, 20:46	Cottilion (154 reacties) Citeren
is ドキドキ er ook één? ik begreep dat het het versnelt kloppen van je hart moet uitdrukken. ik kan ook het doel compleet missen. na nog eens te hebben gelezen, was niet juist niet wat je zocht
14-03-2016, 21:51	Loek van Kooten (5810 reacties) Citeren
手も足も出ない is inderdaad niet zozeer "geen schijn van kans maken" als wel "niets kunnen uitrichten". In bepaalde contexten liggen de betekenissen van de uitdrukkingen dusdanig dicht bij elkaar, dat de vertalingen elkaar kunnen overlappen, dat wel.
14-03-2016, 21:27	keshigomu (161 reacties) Citeren
Om terug te komen op mijn eigen eerdere opmerking over "geen schijn van kans kunnen maken". Ik ben er achter welke constructie ik zocht. 足も出なかった een ingekorte versie van 手も足も出なかった Het betekent inderdaad niet per se geen schijn van kans maken als wel dat het betekent dat je niets kon doen. De zin werd in context gebruikt door iemand die volledig verslagen was door haar tegenstander en geen enkele weerstand had kunnen bieden. Niet zo gek dus dat het zo vertaald werd als dat het vertaald was.
07-02-2016, 16:54	keshigomu (161 reacties) Citeren
Dat artikel was een erg leuke read, ニケ. Ik had ook geen idee dat je kinderen met behulp van video andere klanken kon laten horen. Ik had wel ooit gelezen dat als mensen een geronde figuur te zien krijgen, en een hoekige figuur met daarbij de vraag: "Er heet er een ``Boeba'' en de andere ``Kika'', wie is wie?", men over het algemeen massaal Boeba aan de ronde figuur toewijst. Vroeg me trouwens ook af, met het oog op samensmelten van de zintuigen, of dit zou kunnen betekenen dat mensen veel beter gaan scoren op deze test na gebruik van LSD. Niet dat zulk onderzoek tegenwoordig geoorloofd zou zijn.
29-01-2016, 13:29	ニケ (819 reacties) Citeren
Hoi Arthur, zo te zien is er veel overlap in betekenis tussen フワフワ en モフモフ. Ik vind het wel logisch dat beiden die フ (fu) klank hebben, omdat ik die wel associeer met zachtheid (de Japanse f-klank is nog zachter dan de Nederlandse, omdat je je tanden er niet bij gebruikt). En inderdaad Loek, misschien is er een verband zijn met 毛布. Dat woord heb ik trouwens onthouden met het ezelsbruggetje 'lekker weggeMOFFEld onder een dekentje'.
29-01-2016, 09:19	Loek van Kooten (5810 reacties) Citeren
Ook dat is een gitaigo. Het zal ongetwijfeld iets te maken hebben met het woord 毛布 mōfu, dat deken betekent.
28-01-2016, 18:42	Arthur (116 reacties) Citeren
Wat een leuk onderwerp. Ik ben het woordje モフモフ tegengekomen, wat iets als zacht/pluizig betekent. Is dit ook een gitaigo?
28-01-2016, 12:48	ニケ (819 reacties) Citeren
Keshigomu, フラフラ is inderdaad een mooie voorbeeld van een gitaigo (die ik wel eens gezien had, maar weer vergeten was). Het is mooi hoe bij veel gitaigo de klank en de betekenis meteen lijken te kloppen. Overigens vindt er op dit moment onderzoek plaats in Nederlands naar zintuiglijke ervaringen bij taal, en daarbij wordt ook onderzocht of Nederlanders (die geen Japans spreken) ook de betekenis kunnen raden van een aantal gitaigo (multiple choice). Daar lijkt het inderdaad op. Voor meer info zie dit artikel uit Onze Taal: LINK
24-01-2016, 22:29	Loek van Kooten (5810 reacties) Citeren
Geen schijn van kans maken in het Japans is: 勝ち目がない. Is de woensdagklas trouwens ook al tegengekomen in onze dramaserie! フラフラ is inderdaad een hele bekende. Deze gitaigo kom je erg veel tegen in het dagelijks spraakgebruik. それが以上です moet zijn 以上です