Het verhaal

Eve LINK heeft onlangs te horen gekregen dat ze aan MS lijdt. Als symbool voor het gevecht dat ze aangaat, wil ze graag een spreuk op haar lichaam tatoeëren. Het is een hele mond vol, en daarom wellicht niet voor de hand liggend bij een tatoeage, maar mooi is het zeker:

Iemand die vecht, kan verliezen. Iemand die niet vecht, heeft al verloren.

Je kunt dit op verschillende manieren naar het Japans vertalen. Belangrijk is dat de vertaling niet té lang wordt en dat de tekst in het Japans lekker bekt.

Wij komen uit op het volgende:

Tatakai ni wa make mo aru ga, tatakawanai mono wa sude ni makete iru.

Ontleden

We gaan de zin even in stukjes hakken:

Tatakai ni wa

Tatakai = Gevecht / ni = aan / wa = wat betreft
Tatakai ni wa = Wat betreft aan het gevecht

make mo aru ga

make = verlies / mo = ook / aru = er zijn / ga = maar (dit is niet het partikel ga dat het onderwerp van de zin aangeeft)
make mo aru ga = er ook verlies zijn, maar

tatakawanai mono wa

tatakawanai = niet vechten (colloquiale ontkennende tegenwoordige tijd, colloquiaal omdat dit woord een bijzin vormt bij mono) / mono = mens(en) / wa = wat betreft
tatakawanai mono wa = wat betreft mensen die niet vechten

sude ni makete iru

sude ni = al / makete iru = verloren hebben (dit is de te iru-vorm van makeru: er is verloren en die toestand duurt voort).
sude ni makete iru = al verloren hebben

De constructie X ni Y (ga) aru (aan X, Y er zijn) in het Japans staat voor hebben: X heeft Y.

Je krijgt dan:
Wat betreft gevechten, ze hebben (kennen) ook verlies, maar wat betreft mensen die niet vechten, zij hebben al verloren.

De link met de oorspronkelijke zin is nu snel gelegd. Als je goed hebt opgelet, zie je dat we twee keer wa gebruiken om een tegenstelling aan te geven tussen mensen die wel en mensen die niet vechten. Dit is gebruik 4 van wa uit les 6.

Het was mooi geweest als je in het Japans net als in het Nederlands twee keer iemand (mono) had kunnen gebruiken. Je krijgt dan zoiets als:

Tatakau mono wa makeru ka mo shirenai ga, tatakawanai mono wa sude ni makete iru.

tatakau mono wa

tatakau = vechten (colloquiale tegenwoordige tijd, colloquiaal omdat dit woord een bijzin vormt bij mono) / mono = mens(en) / wa = wat betreft
tatakau mono wa = wat betreft mensen die vechten

makeru ka mo shirenai ga

makeru = verliezen / ka mo shirenai = misschien (dit is gewoon idioom) / ga = maar (dit is niet het partikel ga dat het onderwerp van de zin aangeeft)
makeru ka mo shirenai ga = misschien verliezen, maar

Je krijgt dan:
Wat betreft mensen die vechten, misschien verliezen ze, maar wat betreft mensen die niet vechten, zij hebben al verloren.

Het misschien in het Japans klinkt echter zwak, en dat nadeel vonden we niet opwegen tegen het voordeel van twee keer iemand.

tatakau mono ni wa make mo aru ga

Wat betreft mensen die vechten, er ook verlies zijn, maar is nog een laatste optie, maar net als de constructie met ka mo shirenai wordt dit te langdradig en dus te zwak.

tatakau mono wa makerareru

Tatakau mono wa makerareru (makerareru is het passivum van makeru, in dit geval gebruikt in de betekenis van kunnen verliezen) is geen optie, omdat kan verliezen in het Nederlands hier niet in staat zijn om te verliezen, maar wel eens verliezen betekent.

Conclusie

De spreuk is ook in het Japans een hele mond vol, maar indrukwekkend en mooi is het zeker. Hieronder de tekst in een mooi kalligrafisch schrift. Het werkwoord tatakau (vechten, aanvallen) kan op twee manieren worden geschreven: met 戦 en 闘. Wij kozen voor het laatste teken, omdat we het mooier vonden ogen.

---

Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!

---