De masu-vorm

Ingelogd als Gast

Conversatietekst




Geluidsbestand downloaden

ノアさん、何にしますか?Noa-san, nan ni shimasu ka?Wat neemt u?
私は刺身を食べます。鈴木さんは?Watashi wa, sashimi wo tabemasu. Suzuki-san wa?Ik neem sashimi. En u?
私は鯛にします。Watashi wa tai ni shimasu. Ik neem zeebrasem.
鯛は何ですか?Tai wa nan desu ka?Wat is zeebrasem?
魚です。Sakana desu.Dat is een vis.
へえ、そうですか。Hee, sō desu ka.Jee, dat wist ik niet.




ノアさん、何にしますか?Noa-san, nan ni shimasu ka?Wat neemt u?

Tot nu toe hebben we slechts met het werkwoord desu (zijn) gewerkt. In de vorige les hebben we ook kennis gemaakt met een van de ontkennende vormen van dit werkwoord: de wa nai desu (niet zijn). Deze les gaan we onze woordenschat iets uitbreiden.

Zoals eerder al terloops is opgemerkt, kent het Japans verschillende beleefdheidsniveaus. In het Nederlands drukken we die uit met woorden als jij en u. Aangezien Japan echter een bijzonder hiërarchische maatschappij is, kent het Japans iets meer mogelijkheden op dit gebied. Het zal dan ook geen verrassing zijn dat niet alleen persoonlijke voornaamwoorden zoals jij en u, maar ook de vorm van het werkwoord zelf bepaalt hoe beleefd een zin wordt.

Omdat het bepalen en construeren van het juiste beleefdheidsniveau in het Japans bijzonder lastige materie is, willen we jullie eerst laten kennismaken met een vorm waarmee je in bijna elke situatie wel uit de voeten kunt. Het is een neutraal niveau dat beleefd genoeg is om mensen niet voor het hoofd te stoten. Voor hele goede vrienden is het te beleefd, maar better safe than sorry. Je kunt beter u tegen je vrienden zeggen dan je baas uitschelden voor hufter, bij wijze van spreken.

Daar komt bij dat zelfs jonge mensen normaliter op dit niveau met elkaar spreken zolang ze elkaar nog niet echt goed kennen. En met goed bedoelen we echt goed.

Van de gozaru (zijn) heb je al een neutrale beleefde vorm geleerd: desu (bevestigend) en de wa nai desu (ontkennend). Het werkwoord de gozaru kent ook nog een tweede (regelmatige) masu-vorm, maar deze neemt binnen het Japans een bijzondere positie in. Voorlopig kun je deze vorm vergeten, want hij hoort bij het zogenaamde respectvolle beleefdheidsniveau, waarmee we ons later pas gaan bezighouden: de gozaimasu .

Alle andere werkwoorden in het Japans kennen maar één masu-vorm, en die is altijd regelmatig. Je maakt deze vorm door aan de stam van het werkwoord het achtervoegsel masu te plakken. Blijft over de vraag hoe je van een werkwoord de stam vindt.

Zoals je je wellicht nog kunt herinneren, vind je de stam (basisvorm) van een Nederlands werkwoord meestal door en ervan af te halen. Werken wordt dan werk. Met die vorm kun je vervolgens aan de slag. Je kunt er bijvoorbeeld t’s aan vastplakken om zinnen als hij werkt te maken. In het Japans werkt dat net zo.

De stam van Japanse werkwoorden is bijna altijd regelmatig. Er zijn een paar uitzonderingen, waaronder suru (doen), met als stam shi, kuru (komen) met als stam ki en gozaru (zijn, respectvol) met als stam gozai. De masu-vorm van deze werkwoorden wordt dus respectievelijk shimasu, kimasu en gozaimasu.

Shimasu is dus de neutrale, beleefde (lees: altijd veilige) vorm van doen. Nan ni is een samentrekking van nani ni. Nani betekent wat en ni is een partikel dat in dit geval tot betekent. Nan ni betekent dus tot wat, en nan ni shimasu betekent dus tot wat doen. Dan weet je nog niks, totdat we je vertellen dat dit een idioom is voor nemen als in kiezen.

Meneer Noah, wat nemen?

Noah en mevrouw Suzuki zitten in een restaurant, en mevrouw Suzuki vraagt zich af wat Noah gaat bestellen.

刺身
De kanji voor sashimi, letterlijk: doorboren lichaam. Dit slaat waarschijnlijk op het feit dat de staart en vinnen van de vis vaak aan het aan plakjes gesneden lichaam worden gespietst, zodat duidelijk is om welke vissoort het gaat (dit is aan het vlees alleen vaak niet goed te zien).




私は刺身を食べます。鈴木さんは?Watashi wa, sashimi wo tabemasu. Suzuki-san wa?Ik neem sashimi. En u?


Wo is een nieuw partikel. Het geeft in het Japans het lijdend voorwerp aan en wordt net als wa en ni achter het woord gezet waar het op slaat. We weten dus dat sashimi het lijdend voorwerp van de zin is. Tabemasu is de masu-vorm van het werkwoord taberu (eten).

Wat betreft mij, eten.

Zoals gezegd was het lijdend voorwerp sashimi. Het lijdend voorwerp van een zin is het antwoord op de vraag wat er wordt gedaan (voor gedaan mag je het hoofdwerkwoord van de zin invullen).

Wat wordt er gegeten? Sashimi!
Dus:
Wat betreft mij, sashimi eten.

De stam van werkwoorden


De Japanse werkwoorden kunnen worden onderverdeeld in drie groepen.

1 eindigend op u2 eindigend op iru3 eindigend op erude gozaru

stam
u wordt iiru wordt ieru wordt e[onregelmatig]

voorbeeld
kau (kopen) wordt kai-

kaku (schrijven) wordt kaki-

kagu (ruiken) wordt kagi-

kasu (uitlenen) wordt kashi-

katsu (winnen) wordt kachi-

shinu (sterven) wordt shini-

kamu (bijten) wordt kami-

karu (maaien) wordt kari-
okiru (opstaan) wordt oki-taberu (eten) wordt tabe-de gozai-

tegenwoordige tijd
kai + masu = kaimasu (kopen, neutraal beleefd)oki + masu = okimasu (opstaan, neutraal beleefd)tabe + masu = tabemasu (eten, neutraal beleefd)desu (zijn, neutraal beleefd) / de gozaimasu (zijn, respectvol beleefd)


Met deze eenvoudige tabel kun je van alle werkwoorden in het Japans de stam en dus de masu-vorm vinden. Er zit één addertje on het gras, en dat zijn alle werkwoorden die op iru/eru eindigen.

Zo zou je denken dat de stam van het werkwoord 切る kiru (snijden) ki is (het werkwoord eindigt immers op iru), resulterend in de masu-vorm kimasu. Helaas is dit niet het geval, want het wordt ingedeeld in de eerste groep (werkwoorden eindigend op u, waar dit werkwoord inderdaad ook onder kan vallen). De stam wordt dan kiri en de masu-vorm wordt dan kirimasu. Een ander werkwoord met exact dezelfde uitspraak, 着る kiru (dragen) , valt echter wel weer in groep 2. De stam wordt dan ki en de masu-vorm wordt dan kimasu. Kirimasu betekent dus altijd snijden, en kimasu betekent dus altijd dragen. En ja, als je heel goed hebt opgelet, weet je dat het ook nog komen kan betekenen, want kimasu is ook de onregelmatige masu-vorm van kuru.

Gelukkig valt het gros van de werkwoorden die op iru/eru eindigen in groep 2 of 3 en hoef je hier voorlopig nog niet aan te denken. Houd echter wel in gedachten dat de bovenstaande tabel niet altijd voldoende informatie geeft.

Merk daarnaast op dat de stam van bijvoorbeeld het werkwoord dasu (eruit gooien) niet dasi is, want de si bestaat (officieel) niet (je komt de klank als スィ wel tegen in bepaalde leenwoorden, maar dat telt niet). Volgens de zogenaamde gojūon, het rijtje dat je hier kunt vinden bij de naslagwerken op deze site, lopen de klinkers in het Japanse alfabet altijd in een vaste volgorde: a i u e o. De verbuiging van a naar i moet je altijd in de context van de gojūon plaatsen. In de rij van sa shi su se so vinden we vóór su shi; vandaar dat de stam dus dashi is.

De volgende zin heeft geen werkwoord. Er staat letterlijk wat betreft mevrouw Suzuki? In het Nederlands vertalen we dit als En mevrouw Suzuki (dan)? En u (dan)?


De kanji voor tai (zeebrasem). Zelfs als je het teken niet kent, kun je aan de linkerkant (魚=sakana) zien dat het om een vis gaat. Tai wordt meestal gegeten bij feestelijke gelegenheden. Dit schijnt iets te maken hebben met het feit dat het Japanse woord voor heuglijk (omedetai) op de naam van de vis (tai) eindigt.




私は鯛にします。Watashi wa tai ni shimasu. Ik neem zeebrasem.


Tai is een van de vele vissen die je op Japanse menukaarten zult aantreffen. Het is zeebrasem. Wat betreft mij, doen tot zeebrasem. Kijk, daar heb je dat idioom weer: Wat betreft mij, zeebrasem nemen.



鯛は何ですか?Tai wa nan desu ka?Wat is zeebrasem?


Nan desu is een samentrekking van nani desu (wat zijn). Wat betreft zeebrasem, wat zijn? Noah kent het woord Tai niet en vraagt mevrouw Suzuki wat het precies betekent.



魚です。Sakana desu.Dat is een vis.


Vis zijn. Tai is dus een soort vis.



へえ、そうですか。Hee, sō desu ka.Jee, dat wist ik niet.


Hee is een uitroep van verbazing, die altijd wordt geslaakt als je wordt geconfronteerd met iets wat je niet wist. Het woord wordt vaak wat overdreven geuit in situaties waarin Nederlanders een wat nuchterder (en schuchterder) goh of jee zouden slaken. In Leiden, waar ik vandaan kom, zeggen ze zelfs joh.

Jee, zo zijn?


Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!


Woordenlijst


Noa-sanノアさんmeneer/mevrouw Noah(Les 1)
nanwat(Les 3)
ni shimasuにしますnemen(Les 3)
ka?(Les 1)
Watashiik(Les 1)
wawat betreft(Les 1)
sashimi刺身sashimi(Les 3)
wo[lijdend voorwerp](Les 3)
tabemasu食べますeten(Les 3)
Suzuki-san鈴木さんmeneer/mevrouw Suzuki(Les 1)
taizeebrasem(Les 3)
desuですzijn; [tilt zin naar neutrale beleefdheidsvorm](Les 1)
Sakanavis(Les 3)
Heeへえgoh, jee(Les 3)
そうzo(Les 1)

Nieuwe tekens


nisashidoorboren
milichaamwo
taetenbe
taizeebrasemsakanavis
he

Oefeningen


1. Meneer Satō, wat neemt u?
2. Ik ben geen Japanner.
3. En meneer Kawasaki?
4. Meneer Kawasaki neemt zeebrasem.
5. Zeebrasem is een vis.
6. Noah is geen vis.
7. Ik eet vis.
8. Ik ben geen Japanner.
9. Mevrouw Tasaki eet zeebrasem.
10. Jee, is dat een vis?
11. Is dat zo?
12. Wat is de masu-vorm van nomu (drinken)?
13. Wat is de masu-vorm van taberu (eten)?
14. Wat is de masu-vorm van okiru (opstaan)?
15. Wat is de masu-vorm van suru (doen)?
16. Wat is de masu-vorm van kuru (komen)?
17. Wat is de masu-vorm van kiru (snijden)?
18. Wat is de masu-vorm van kiru (dragen)?
19. Wat is de masu-vorm van iku (gaan)?
20. Wat is de masu-vorm van dekiru (kunnen)?
21. Wat is de masu-vorm van aruku (lopen)?


Herhalingsoefeningen

Beweeg de muis over de vragen om de antwoorden weer te geven. Deze vragen worden automatisch en willekeurig geselecteerd uit vorige lessen. Je kunt soms meerdere keren dezelfde vraag krijgen.

1. Nederland is geen republiek.
2. En welke nationaliteit heeft mevrouw Suzuki dan?
3. Zij is Japanse.
4. Ik ben een Japanse.
5. Ja, inderdaad.
6. Hij is Nederlander.
7. Nee, hij is geen Duitser.
8. Aangenaam.
9. Mevrouw Suzuki is Nederlander.
10. Japan is geen koninkrijk.
11. O.
12. Zij is Japanse.
13. Is mevrouw Suzuki geen Duitse?
14. Nederland is geen republiek.
15. Meneer Tanaka is toch een Japanner?
16. Nee, hij is geen Duitser.
17. Noah is een Nederlander.
18. Is mevrouw Suzuki geen Duitse?
19. Nederland is toch een koninkrijk?
20. Hij is Nederlander.

Vragen en reacties

18-12-2008, 23:05

Dit onderwerp heeft 16 abonnees
Pagina 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Dit artikel heeft 90 reacties. Dit is reactiepagina 9 van 9.

Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.



Meer informatie over Japanse cultuur? Op zoek naar andere informatie? Reageer. Jij vraagt, wij draaien.



30-04-2009, 21:49 Emma (1 reactie)
Citeren
Ten eerste, goed idee, zo'n site! Het is niet zo handig om een taal te 'leren' via het Engels. :)

Ten tweede had ik een vraagje over deze les. Er wordt hier gezegd dat het partikel wo/o na een leidend voorwerp volgt, in bijvoorbeeld 'sakana wo tabemasu'. In de zin 'watashi wa tai ni shimasu', is tai niet ook een lijdend voorwerp (immers, de zeebaars ondergaat de verkiezing tot het gegeten gerecht, die ik maak), of ben ik nu bezig de Japanse grammatica teveel te vergelijken met het Nederlands en is 'ni shimasu' gewoon een vaste vorm?
02-03-2009, 08:26   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Ah Nike, nu snap ik jouw en Raito's probleem. Die oefeningen komen inderdaad een les te vroeg. Ik heb het meteen aangepast.
01-03-2009, 22:37  ニケ (819 reacties)
Citeren
Hallo, ik liep tegen dezelfde vraag op als Raito, want dat er in 3 oplossingen '-masen' stond i.p.v. '-masu', daar las ik overheen. Nu ik jouw antwoord op Raito's vraag heb gelezen, snap ik het. Misschien toch een goed idee om de stof van les 4 (-masen) niet in de oefeningen van 3 mee te nemen.
Maar dit is een klein minpuntje, ik ben erg blij met de lessen op deze site!
23-01-2009, 17:23   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Dat is op zich een logische gedachte, omdat we in het Nederlands ook ontkennen met het aparte woordje "niet". In het Japans gebeurt het dus meestal in het werkwoord zelf - dat is inderdaad even wennen!

De ontkenning is inderdaad -masen in plaats van -masu, of -en in plaats van -u zoals je wilt.

Werkwoorden kunnen ook nog andere vormen hebben dan -masu, en dan gaat het allemaal weer heel anders. Maar laten we daar nu nog niet op ingaan! :)
23-01-2009, 17:20 Raito (5 reacties)
Citeren
Sorry, ik snap het al! Ik dacht dat de wa nai voor elk werkwoord een ontkenning was! Maar ontkenning is dus -en i.p.v. -u?
23-01-2009, 17:15   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Beste Raito,

Welkom! "de wa nai desu" is uitsluitend de ontkenning van "desu". Het werkwoord in deze zin is echter "shimasu" (doen) en niet "desu" (zijn).

De ontkenning van werkwoorden die op -masu eindigen vindt altijd plaats binnen het werkwoord zelf. We verbuigen de -masu dan naar -shimasen. Shimasu wordt dan shimasen.

Vergelijk:
Sashimi desu.
Sashimi de wa nai desu.
Met:
Sashimi ni shimasu.
Sashimi ni shimasen.

Hopelijk is het zo duidelijk!
23-01-2009, 17:10 Raito (5 reacties)
Citeren
Hallo! Ik ben net nieuw hier, en ik heb een vraag:
Bij oefening 2 staat als antwoord: 'Watashi wa sashimi ni shimasen.'
Moet dat niet 'Watashi wa sashimi wo de wa nai ni shimasu.' zijn? En zoniet, kun je dan uitleggen waarom? Bedankt!
22-12-2008, 11:10   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Ik ben gek op spreekwoorden, en het Japans kent er honderden, misschien wel duizenden. Dit is ook weer zo'n schitterend voorbeeld. "Alleen is ook maar alleen?" misschien? Maar de Japanse versie vind ik in dit geval een stuk leuker.
22-12-2008, 05:55   Steven (33 reacties)
Citeren
Voor de lezers: \r\nZeebrasem is schijnbaar echt lekker, want het komt ook in het volgende spreekwoord voor: 鯛も一人は旨からず (tai mo hitori wa umakarazu). Wat betekent "zelfs zeebrasem is niet lekker als je het alleen eet". Het geeft dus aan dat zonder vrienden/familie andere zaken maar weinig waard zijn. "Hoe meer zielen hoe meer vreugd" komt misschien enigszins in de buurt, maar het wordt hier in het midden gelaten of je ook 'vreugde' hebt als je alleen bent.
19-12-2008, 20:22   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Rumi heeft griep en is haar stem kwijt. Zodra ze haar stem weer heeft teruggevonden, zullen we de audio online zetten.

Nieuw forumonderwerp


Officieel gelicenseerd door 3A Corporation, de makers van Minna no Nihongo: de hoogst aangeschreven leermethode voor de Japanse taal.

Leer Japans met Loek van Kooten, drs. Japanologie, en zijn vrouw Rumi Tasaki, native Japanse met afstudeerrichting Engelstalige literatuur. Zowel Loek als Rumi zijn al 29 jaar fulltimevertaler Japans. Onze klanten: link.
Discord

Programma vandaag

Dinsdagavond (19.30 - 22.30)
8 van de 9 leerlingen aanwezig
waarvan 7 leerlingen in lokaal

CH15: ~という、~度に、~に関する、~に関して、~に関しての、~訳ではない、~のではないか、~のである、~程のものではありません、~だけじゃなく、~といえば

Rumi komt!

Co2-concentratie lokaal (COVID)

445

Woord van de dag

尺八する
Shakuhachi suru
Pijpen [shakuhachi spelen] (0)

尺八しゃくはち下手へた女性じょせい場合ばあいたってしまうというリスクがしょうじます。
Vrouwen die geen goede shakuhachi-spelers zijn, lopen het risico om met hun tanden ergens tegenaan te komen.

Ons woordenboek bevat momenteel 27.976 woorden

Kanji van de dag

volgend, volgorde

Samengesteld ideogram. Bestaat uit [二 (naast elkaar leggen) + 欠 (een persoon die zijn lichaam buigt)] en staat voor het snel opruimen van de omgeving voordat men gaat rusten. Staat voor een korte pauze in het leger. Later werd het gebruikt voor het rangschikken van dingen in een bepaalde volgorde, en werd het geleidelijk een woord dat volgorde uitdrukt.

Japanse kinderen leren dit teken in groep 5. Je moet dit teken kennen op JLPT-niveau 3.

Vraag van de dag

火事かじです・非常口ひじょうぐちからげます

火事かじ場合ばあいは、非常口ひじょうぐちからげてください。



ねつたかいです・このくすりみます

Uit hoofdstuk 45

Onze database bevat momenteel 4764 vragen

Quiz: Hoe goed is jouw Japans?



>> Archief <<


Over ons | Privacybeleid | Mail ons (LEES DIT EERST!) | Bel ons: 06-108 95 993 (UITSLUITEND voor proeflessen of calamiteiten) | ©2008-2024 Akebono Translation Service