Conversatietekst
Geluidsbestand downloaden
さあ、鋤焼を作ろうか。鋤焼を作るには、何が必要かな。 | Saa, sukiyaki wo tsukurō ka. Sukiyaki wo tsukuru ni wa, nani ga hitsuyō ka na. | Goed, zullen we dan maar sukiyaki gaan maken? Ik vraag me af wat we nodig hebben. |
先ずは牛肉。後は豆腐、糸蒟蒻、葱、白菜と榎を加えるだけですよ。 | Mazu wa gyūniku. Ato wa tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki wo kuwaeru dake desu yo. | Allereerst rundvlees. Verder hoef je er alleen nog maar tofoe, itokonnyaku, bieslook, Chinese kool en enoki bij te doen. |
白菜は冷蔵庫にあるよ。 | Hakusai wa reizōko ni aru yo. | De Chinese kool ligt in de koelkast. |
あぁ、龍君、ありがとう。よく見つけたね。でも、包丁は危ないから、私が切るよ。 | Aa, Ryū-kun, arigatō. Yoku mitsuketa ne. Demo, hōchō wa abunai kara, watashi ga kiru yo. | O Ryū, bedankt. Goed gevonden hoor. Ik zal het wel snijden, want een mes is nog te gevaarlijk voor je. |
分かった。じゃあ、僕、デザートの準備するね。 | Wakatta. Jaa, boku, dezaato no junbi suru ne. | Oké. Dan begin ik vast aan het toetje. |
オッケー。ヨーグルトを皿に入れて苺を載せて、冷蔵庫に置こう。 | Okkee. Yōguruto wo sara ni irete ichigo wo nosete, reizōko ni okō. | Prima. We doen de yoghurt in kommetjes, leggen er aardbeien op en zetten alles in de ijskast. |
さあ、鋤焼を作ろうか。鋤焼を作るには、何が必要かな。 | Saa, sukiyaki wo tsukurō ka. Sukiyaki wo tsukuru ni wa, nani ga hitsuyō ka na. | Goed, zullen we dan maar sukiyaki gaan maken? Ik vraag me af wat we nodig hebben. |
We vallen deze keer meteen met onze neus in de boter: tsukurō is de colloquiale aansporende wijs van het werkwoord tsukuru (maken).
De werkwoordtabel wordt nu nog langer; je vindt de nieuwe vorm helemaal onderaan.
| 1 eindigend op u | 2 eindigend op iru | 3 eindigend op eru | de gozaru |
stam | u wordt i | iru wordt i | eru wordt e | [onregelmatig] |
voorbeeld | kau (kopen) wordt kai- kaku (schrijven) wordt kaki- kagu (ruiken) wordt kagi- kasu (uitlenen) wordt kashi- katsu (winnen) wordt kachi- shinu (sterven) wordt shini- yobu (roepen) wordt yobi- kamu (bijten) wordt kami- karu (maaien) wordt kari- | okiru (opstaan) wordt oki- | taberu (eten) wordt tabe- | de gozai- |
tegenwoordige tijd | kai + masu = kaimasu (kopen, neutraal beleefd) | oki + masu = okimasu (opstaan, neutraal beleefd) | tabe + masu = tabemasu (eten, neutraal beleefd) | desu (zijn, neutraal beleefd) / de gozaimasu (zijn, respectvol beleefd) |
ontkennende tegenwoordige tijd | kai + masen = kaimasen (niet kopen, neutraal beleefd) | oki + masen = okimasen (niet opstaan, neutraal beleefd) | tabe + masen = tabemasen (niet eten, neutraal beleefd) | --- / de gozaimasen (niet zijn, respectvol beleefd) |
verleden tijd | kai + mashita = kaimashita (kochten, neutraal beleefd) | oki + mashita = okimashita (opstonden, neutraal beleefd) | tabe + mashita = tabemashita (aten, neutraal beleefd) | deshita (waren, neutraal beleefd) / de gozaimashita (waren, respectvol beleefd) |
ontkennende verleden tijd | kai + masen + deshita = kaimasen deshita (niet kochten, neutraal beleefd) | oki + masen + deshita = okimasen deshita (niet opstonden, neutraal beleefd) | tabe + masen + deshita = tabemasen deshita (niet aten, neutraal beleefd) | --- / de gozaimasen deshita (niet waren, respectvol beleefd) |
aansporende wijs | kai + mashō = kaimashō (laten we kopen, neutraal beleefd) | oki + mashō = okimashō (laten we opstaan, neutraal beleefd) | tabe + mashō = tabemashō (laten we eten, neutraal beleefd) | deshō (zouden zijn, neutraal beleefd) / de gozaimashō (zouden zijn, respectvol beleefd)) |
te-vorm |
kau (kopen) wordt katte kaku (schrijven) wordt kaite kagu (ruiken) wordt kaide kasu (uitlenen) wordt kashite katsu (winnen) wordt katte shinu (sterven) wordt shinde yobu (roepen) wordt yonde kamu (bijten) wordt kande karu (maaien) wordt katte | okiru (opstaan) wordt okite | taberu (eten) wordt tabete | --- / --- |
stam voor colloquiale ontkenning | u wordt a | iru wordt i | eru wordt e | [onregelmatig] |
voorbeeld | kau (kopen) wordt kawa- kaku (schrijven) wordt kaka- kagu (ruiken) wordt kaga- kasu (uitlenen) wordt kasa- katsu (winnen) wordt kata- shinu (sterven) wordt shina- yobu (roepen) wordt yoba- kamu (bijten) wordt kama- karu (maaien) wordt kara- | okiru (opstaan) wordt oki- | taberu (eten) wordt tabe- | de gozara- |
colloquiale tegenwoordige tijd (gelijk aan infinitief) | kau (kopen, colloquiaal) | okiru (opstaan, colloquiaal) | taberu (eten, colloquiaal) | da (zijn, colloquiaal) / de gozaru (zijn, respectvol colloquiaal) |
colloquiale ontkennende tegenwoordige tijd | kawa + nai = kawanai (niet kopen, colloquiaal) | oki + nai = okinai (niet opstaan, colloquiaal) | tabe + nai = tabenai (niet eten, colloquiaal) | de wa nai (zijn, colloquiaal) / de gozaranai (niet zijn, respectvol colloquiaal) |
colloquiale aansporende wijs |
kau (kopen) wordt kaō kaku (schrijven) wordt kakō kagu (ruiken) wordt kagō kasu (uitlenen) wordt kasō katsu (winnen) wordt katō shinu (sterven) wordt shinō yobu (roepen) wordt yobō kamu (bijten) wordt kamō karu (maaien) wordt karō | okiru (opstaan) wordt okiyō | taberu (eten) wordt tabeyō | darō (waarschijnlijk zijn, colloquiaal) / de gozarō (waarschijnlijk zijn, respectvol) |
De zin betekent dus niets anders dan:
Goed, laten we sukiyaki maken?
De aansporende wijs in een vragende zin kan vaak vertaald worden met zullen:
Goed, zullen we sukiyaki maken?
Dan de zin erna. In de vorige les hadden we al even heel kort bijzinnen aangestipt. Zoals je wellicht al had gevreesd, gaan we daar deze les iets dieper op in. De partikelcombinatie ni wa betekent in dit geval om te. Het hoort, net als het partikel kara dat we in de vorige les besproken hebben, bij alles wat ervoor staat. Vóór ni wa vinden we de bijzin sukiyaki wo tsukuru, ofwel sukiyaki [lijdend voorwerp] maken. Bij elkaar wordt het dan dus: om sukiyaki te maken.
Zoals we in les 12 al aangaven, eindigen bijzinnen in het Japans bijna altijd op een colloquiale vorm. En zoals je waarschijnlijk al is beginnen te dagen, hebben we de colloquiale vorm in les 12 niet geïntroduceerd om je colloquiaal Japans te leren spreken, maar om je voor te bereiden op het gebruik van bijzinnen in het Japans.
De zin gaat verder:
wat [onderwerp] nodig ka na
Het partikel ka maakt de zin zoals je weet vragend. Als je het combineert met het nieuwe partikel na, geef je aan dat je jezelf iets afvraagt:
ik vraag me af wat [onderwerp] nodig
Noah vraagt zich af wat je allemaal nodig hebt om sukiyaki te maken.
Beide zinnen bevatten geen desu of -masu en zijn dus colloquiaal. De zinnen zijn niet gericht tegen Ryū-kun (die zal niet alle ingrediënten weten), maar ook niet direct tegen mevrouw Suzuki (die Noah met desu of -masu nog op afstand houdt). Noah gebruikt colloquiaal Japans omdat hij in zichzelf mompelt. Hij doet dat in dit geval hard genoeg, zodat mevrouw Suzuki hem wel kan horen. Wellicht is hij mevrouw Suzuki aan het uittesten, om te kijken of ze in colloquiaal Japans zal terugspreken. Zo ja, dan wordt het langzamerhand tijd om de afstandelijke vormen desu en -masu te laten vallen en volledig over te schakelen naar colloquiaal Japans. Zo nee, dan kan Noah altijd nog doen alsof hij in zichzelf mompelde en is hij in ieder geval niet onbeleefd geweest.
Het zal je trouwens verbazen hoeveel je mag zeggen als je in jezelf mompelt. Als je jezelf in het bijzijn van een klant op je duim slaat en een heel onchristelijk woord uitroept, wordt daar in Nederland fronsend tegenaan gekeken. In Japan is dit echter volstrekt geaccepteerd: je hebt het immers tegen jezelf, en niet direct tegen een ander.
Net zoals in de zin hee, rokusai ka uit de vorige les mag je in deze constructie geen da gebruiken. Dat komen we immers alleen maar tegen als da op het eind van de zin (zeer onbeleefd) of in de verzachte vorm da yo. Je zegt dus niet nani ga hitsuyō da ka na.
De hele zin wordt dan:
Om sukiyaki te maken, ik vraag me af wat nodig.
先ずは牛肉。後は豆腐、糸蒟蒻、葱、白菜と榎を加えるだけですよ。 | Mazu wa gyūniku. Ato wa tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki wo kuwaeru dake desu yo. | Allereerst rundvlees. Verder hoef je er alleen nog maar tofoe, itokonnyaku, bieslook, Chinese kool en enoki bij te doen. |
De eerste zin is een weggevertje. Mazu wa is idioom en betekent allereerst (letterlijk: wat betreft het eerste). Gyūniku betekent rundvlees. Mevrouw Suzuki is zeker van haar zaak. Er is geen twijfel mogelijk: zonder rundvlees krijg je geen goede sukiyaki. De zin verzachten met het bloemige da yo zal dus niet lukken, want daarmee wordt haar bewering alleen maar afgezwakt. Maar de zin eindigen op da is nogal onbeschoft. Daarom eindigt de zin abrupt bij gyūniku. Hierdoor klinkt mevrouw Suzuki heel resoluut en vastbesloten, zonder onbeleefd te zijn.
牛肉
Ato wa, letterlijk wat betreft hierna, is idioom voor verder, als in daarnaast. Daarna volgt een lijst met ingrediënten: tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki (tofoe, itokonnyaku, bieslook, Chinese kool en enoki). Die hele waslijst krijgt het partikel wo en wordt dus lijdend voorwerp van de zin.
Kuwaeru betekent toevoegen. De gehele zin wordt als bijzin gekoppeld aan het partikel dake, dat alleen betekent, als in hoeven alleen maar te:
豆腐
Verder hoeven we alleen maar tauhoe, itokonnyaku, bieslook, Chinese kool en enoki toe te voegen desu yo
糸蒟蒻
榎
Als je de zin net zo resoluut en vastbesloten wilt laten klinken als de vorige, zou je na dake (in het Japans een zelfstandig naamwoord!) kunnen stoppen. Maar deze zin formuleert mevrouw Suzuki wel lieflijk. Eigenlijk wil ze da yo gebruiken, maar ze besluit dat het daarvoor nog te vroeg is. Ze schakelt dus over naar beleefd Japans en zegt desu yo:
白菜
Het is (zo dat) we verder alleen maar tauhoe, itokonnyaku, bieslook, Chinese kool en enoki toe te hoeven voegen
De yo is hier puur verzachtend (mevrouw Suzuki wil Noah vriendelijk instrueren) en heeft niets met nadruk (hoor) te maken.
Noah begrijpt de hint en weet dat hij voorlopig nog bijzonder voorzichtig zal moeten zijn met het gebruik van colloquiaal Japans tegen mevrouw Suzuki.
Tijd om alle partikels weer even door te nemen:
Partikel | Gebruik | Functie | Voorbeeld | Vertaling |
ka | aan eind van zin | maakt zin vragend | Omoshiroi desu ka? | Is dat interessant? |
ka na | aan eind van zin | geeft aan dat de spreker zich iets afvraagt | Omoshiroi ka na | Ik vraag me af of dat (wel zo) interessant is |
ka | na zelfstandig naamwoord | verandert vragend voornaamwoord in onbepaald voornaamwoord (nani/wat wordt nani ka/iets) | Nani ka nomimasen ka? | Wilt u niet iets drinken? |
ne | aan eind van zin | vraagt om bevestiging | Omoshiroi desu ne? | Interessant hè? |
ne | aan eind van zin | uit begrip | Kaisha desu ne. | Ik begrijp het. De zaak (betaalt) dus. |
yo | aan eind van zin | legt nadruk | Omoshiroi desu yo. | Het is interessant hoor! |
yo | aan eind van zin | stelt de toehoorder gerust | Rokusai da yo. | Ik ben zes jaar. (Maak je geen zorgen, ik heb geen kwaad in de zin.) |
wa | na zelfstandig naamwoord | duidt topic zin aan en benadrukt het bijbehorende werkwoord | Watashi wa tabemasu. | Ik éét (ik drínk niet). |
ga | na zelfstandig naamwoord | duidt onderwerp zin aan en benadrukt het onderwerp | Watashi ga tabemasu. | Ík eet (jíj niet). |
ni | na zelfstandig naamwoord | tot | Tai ni shimasu. | Ik neem zeebrasem (letterlijk: ik doe het tot zeebrasem). |
ni | na zelfstandig naamwoord | in (bij activiteit zonder beweging) | Nihon ni imasu. | Ik ben in Japan. |
de | na zelfstandig naamwoord | in (bij activiteit met beweging) | Nihon de hatarakimasu. | Ik werk in Japan. |
mo | na zelfstandig naamwoord | ook | Watashi mo nomimasu. | Ik drink ook. |
kara | na bijzin | Omdat | Oishii kara, tabemasu. | Ik eet dit, omdat ik het lekker vind. |
ni wa | na bijzin | Om te | Tsukuru ni wa, sakana ga hitsuyō desu. | Om dit te maken, heb je vis nodig. |
dake | na bijzin | Hoeven alleen maar te | Ato wa sara ni ireru dake desu. | Hierna hoef je het alleen nog maar op het bord te leggen. |
白菜は冷蔵庫にあるよ。 | Hakusai wa reizōko ni aru yo. | De Chinese kool ligt in de koelkast. |
冷蔵庫
Deze zin, uitgesproken door de kleine Ryū in colloquiaal Japans, is eenvoudig: een reizōko is een ijs- of koelkast.
Wat betreft de Chinese kool, zich bevinden in koelkast
Chinese kool heeft over het algemeen geen ziel. Voor zich bevinden gebruik je dus aru en niet iru. Zich bevinden is geen beweging, dus als partikel gebruiken we ni en niet de.
Zouden we toch de gebruiken, dan zouden we impliceren dat de Chinese kool pootjes heeft en door de koelkast wandelt. Geven we de Chinese kool daarnaast ook nog een ziel met iru, dan begint dit wel een heel spookachtig verhaal te worden.
あぁ、龍君、ありがとう。よく見つけたね。でも、包丁は危ないから、私が切るよ。 | Aa, Ryū-kun, arigatō. Yoku mitsuketa ne. Demo, hōchō wa abunai kara, watashi ga kiru yo. | O Ryū, bedankt. Goed gevonden hoor. Ik zal het wel snijden, want een mes is nog te gevaarlijk voor je. |
De eerste zin slaan we over. Als je die niet weet, wordt het wellicht tijd om een paar lessen terug te bladeren!
De tweede zin begint met het woord yoku, dat is afgeleid van het verbaal-adjectief yoi (goed zijn). Door de i van een verbaal-adjectief te schrappen en deze te vervangen door ku, krijgen we de bijwoordelijke vorm van het verbaal-adjectief. Als utsukushii in het Engels beautiful is, dan is utsukushiku dus beautifully.
Een bijwoord geeft aan hoe iets gebeurt. Hoe zingt iemand? Mooi. Iemand zingt mooi. Hoe sportte hij? Goed. Hij sportte goed. De bijwoorden hier zijn respectievelijk mooi en goed.
Onze tabel voor verbaal-adjectieven ziet er nu als volgt uit:
stam | ii wordt i |
voorbeeld | oishii (lekker zijn) wordt oishi- |
ontkennend | oishi+kunai=oishikunai (niet lekker zijn) |
verleden tijd | oishi+katta=oishikatta (lekker waren) |
ontkennende verleden tijd | oishi+kunakatta=oishikunakatta (niet lekker waren) |
bijwoord | oishi+ku=oishiku (lekker, als in het Engelse deliciously) |
Hoe gebeurt iets in de komende zin dus? Het gebeurt goed. Het volgende woord is mitsuketa, de colloquiale verleden tijd van het werkwoord mitsukeru (ontdekken). Deze werkwoordsvorm wordt exact zo gevormd als de eerder besproken te-vorm, met dien verstande dat de e op het eind wordt vervangen door een a.
Er is dus iets ontdekt. Hoe is iets ontdekt? Goed. Iemand heeft dus iets goed ontdekt.
We eindigen met het partikel ne:
Goed ontdekten, hè!
De werkwoordentabel wordt langer en langer:
| 1 eindigend op u | 2 eindigend op iru | 3 eindigend op eru | de gozaru |
stam | u wordt i | iru wordt i | eru wordt e | [onregelmatig] |
voorbeeld | kau (kopen) wordt kai- kaku (schrijven) wordt kaki- kagu (ruiken) wordt kagi- kasu (uitlenen) wordt kashi- katsu (winnen) wordt kachi- shinu (sterven) wordt shini- yobu (roepen) wordt yobi- kamu (bijten) wordt kami- karu (maaien) wordt kari- | okiru (opstaan) wordt oki- | taberu (eten) wordt tabe- | de gozai- |
tegenwoordige tijd | kai + masu = kaimasu (kopen, neutraal beleefd) | oki + masu = okimasu (opstaan, neutraal beleefd) | tabe + masu = tabemasu (eten, neutraal beleefd) | desu (zijn, neutraal beleefd) / de gozaimasu (zijn, respectvol beleefd) |
ontkennende tegenwoordige tijd | kai + masen = kaimasen (niet kopen, neutraal beleefd) | oki + masen = okimasen (niet opstaan, neutraal beleefd) | tabe + masen = tabemasen (niet eten, neutraal beleefd) | --- / de gozaimasen (niet zijn, respectvol beleefd) |
verleden tijd | kai + mashita = kaimashita (kochten, neutraal beleefd) | oki + mashita = okimashita (opstonden, neutraal beleefd) | tabe + mashita = tabemashita (aten, neutraal beleefd) | deshita (waren, neutraal beleefd) / de gozaimashita (waren, respectvol beleefd) |
ontkennende verleden tijd | kai + masen + deshita = kaimasen deshita (niet kochten, neutraal beleefd) | oki + masen + deshita = okimasen deshita (niet opstonden, neutraal beleefd) | tabe + masen + deshita = tabemasen deshita (niet aten, neutraal beleefd) | --- / de gozaimasen deshita (niet waren, respectvol beleefd) |
aansporende wijs | kai + mashō = kaimashō (laten we kopen, neutraal beleefd) | oki + mashō = okimashō (laten we opstaan, neutraal beleefd) | tabe + mashō = tabemashō (laten we eten, neutraal beleefd) | deshō (zouden zijn, neutraal beleefd) / de gozaimashō (zouden zijn, respectvol beleefd)) |
te-vorm |
kau (kopen) wordt katte kaku (schrijven) wordt kaite kagu (ruiken) wordt kaide kasu (uitlenen) wordt kashite katsu (winnen) wordt katte shinu (sterven) wordt shinde yobu (roepen) wordt yonde kamu (bijten) wordt kande karu (maaien) wordt katte | okiru (opstaan) wordt okite | taberu (eten) wordt tabete | --- / --- |
stam voor colloquiale ontkenning | u wordt a | iru wordt i | eru wordt e | [onregelmatig] |
voorbeeld | kau (kopen) wordt kawa- kaku (schrijven) wordt kaka- kagu (ruiken) wordt kaga- kasu (uitlenen) wordt kasa- katsu (winnen) wordt kata- shinu (sterven) wordt shina- yobu (roepen) wordt yoba- kamu (bijten) wordt kama- karu (maaien) wordt kara- | okiru (opstaan) wordt oki- | taberu (eten) wordt tabe- | de gozara- |
colloquiale tegenwoordige tijd (gelijk aan infinitief) | kau (kopen, colloquiaal) | okiru (opstaan, colloquiaal) | taberu (eten, colloquiaal) | da (zijn, colloquiaal) / de gozaru (zijn, respectvol colloquiaal) |
colloquiale ontkennende tegenwoordige tijd | kawa + nai = kawanai (niet kopen, colloquiaal) | oki + nai = okinai (niet opstaan, colloquiaal) | tabe + nai = tabenai (niet eten, colloquiaal) | de wa nai (zijn, colloquiaal) / de gozaranai (niet zijn, respectvol colloquiaal) |
colloquiale verleden tijd |
kau (kopen) wordt katta kaku (schrijven) wordt kaita kagu (ruiken) wordt kaida kasu (uitlenen) wordt kashita katsu (winnen) wordt katta shinu (sterven) wordt shinda yobu (roepen) wordt yonda kamu (bijten) wordt kanda karu (maaien) wordt katta | okiru (opstaan) wordt okita | taberu (eten) wordt tabeta | datta (waren, colloquiaal) / de gozatta (waren, respectvol colloquiaal) |
colloquiale aansporende wijs |
kau (kopen) wordt kaō kaku (schrijven) wordt kakō kagu (ruiken) wordt kagō kasu (uitlenen) wordt kasō katsu (winnen) wordt katō shinu (sterven) wordt shinō yobu (roepen) wordt yobō kamu (bijten) wordt kamō karu (maaien) wordt karō | okiru (opstaan) wordt okiyō | taberu (eten) wordt tabeyō | darō (waarschijnlijk zijn, colloquiaal) / de gozarō (waarschijnlijk zijn, respectvol) |
We gaan verder:
Maar…
包丁
Een hōchō is een keukenmes en abunai is het verbaal-adjectief voor gevaarlijk zijn.
Maar, wat betreft keukenmes, gevaarlijk zijn…
Daarna volgt het partikel kara (omdat), waardoor we het voorgaande als een bijzin kunnen beschouwen, die inderdaad eindigt op een colloquiale vorm, namelijk de colloquiale tegenwoordige tijd van het verbaal-adjectief abunai.
Maar, omdat wat betreft keukenmes, gevaarlijk zijn…
Kiru is de infinitief, of de colloquiale tegenwoordige tijd als je wilt, van het werkwoord kiru (snijden).
Maar, omdat wat betreft keukenmes, gevaarlijk zijn, ik [onderwerp] snijden hoor.
Ofwel:
Maar omdat keukenmessen gevaarlijk zijn, snijd ik hoor
Deze zin is trouwens een schitterend voorbeeld van het verschil tussen wa en ga: we introduceren het nieuwe begrip keukenmes met wa en benadrukken de persoonsvorm ik met het partikel ga (ík ga snijden, en niet jij Ryū).
分かった。じゃあ、僕、デザートの準備するね。 | Wakatta. Jaa, boku, dezaato no junbi suru ne. | Oké. Dan begin ik vast aan het toetje. |
Wakatta is de colloquiale verleden tijd van het werkwoord wakaru, begrijpen. We kenden het al van wakarimashita.
Zoals je ziet, valt het in groep 1 en niet in groep 3 (dan had er namelijk wakata gestaan).
Begrepen.
Dezaato komt van het Engelse dessert en betekent dus dessert of toetje. Junbi betekent voorbereiding.
Goed, ik, des desserts voorbereiding doen hè
Zoals je ziet, bevat dezaato no junbi een genetivus (de no) en betekent het geheel de voorbereiding van het dessert.
Goed, ik doe de voorbereiding van het dessert, okè?
Met de ne vraagt de kleine Ryū duidelijk om een bevestiging. Zonder tegenbericht zal hij ervan uitgaan dat hij z’n gang kan gaan. Merk tevens op dat Ryū alle partikels in de zin weglaat: in colloquiaal Japans is dat volstrekt geaccepteerd, zolang de zinnen relatief kort blijven en duidelijk is wie wat doet.
オッケー。ヨーグルトを皿に入れて苺を載せて、冷蔵庫に置こう。 | Okkee. Yōguruto wo sara ni irete ichigo wo nosete, reizōko ni okō. | Prima. We doen de yoghurt in kommetjes, leggen er aardbeien op en zetten alles in de ijskast. |
De eerste zin is bijzonder colloquiaal. Zoals je waarschijnlijk zelf al had kunnen bedenken, komt okkee van het Engelse okay.
Yōguruto komt alweer van het Engelse yoghurt, sara betekent bord (in deze context kommetje) en irete is de te-vorm van het werkwoord ireru (erin doen).
Yoghurt [lijdend voorwerp] kommetje [naar] erin doende…
Het partikel ni staat in dit geval niet voor een locatie waarop een gebeurtenis zonder beweging plaatsvindt, maar eenvoudigweg voor het voorzetsel naar. Wat wordt in het kommetje gedaan? Yoghurt. Waarnaar gaat die yoghurt? Het kommetje. Hoe gaat die yoghurt? Erin doende.
Yoghurt in kommetje doende…
Tot nu toe hebben we al diverse woorden voor het Nederlandse en gehad: shi om zinnen aan elkaar te plakken (ik werk, en ik eet, en ik drink, en ik...), to voor opsommingen (hij, jij, wij en zij) en nu als klap op de vuurpijl de te-vorm van werkwoorden, die net als shi gebruikt wordt om hele zinnen aan elkaar te plakken. Let maar op.
Ichigo betekent aardbei en nosete is de te-vorm van het werkwoord noseru (erop doen):
Yoghurt in kommetje doen, en aardbei [lijdend voorwerp] erop doen, en…
Okō is de colloquiale aansporende wijs van het werkwoord oku (leggen).
Yoghurt in kommetje doen, en aardbeien erop doen, en ijskast [naar] laten we leggen.
Omdat de te-vorm resulteert in nevengeschikte zinnen (alle zinnen zijn even belangrijk), hoort het werkwoord op het eind (okō = laten we leggen) bij de volledige zin:
Laten we de yoghurt in kommetjes doen, aardbeien erop doen en (alles) in de ijskast leggen.
Maar waarom zeggen we niet Yōguruto wo sara ni ireru shi, ichigo wo noseru shi, reizōko ni okō?
Dat komt omdat shi niet alleen en betekent, maar eigenlijk de nuance van en bovendien in zich heeft. En zoals je ziet, past dat niet in de context:
We doen de yoghurt op een bord, we leggen er bovendien aardbeien op en als klap op de vuurpijl zetten we alles ook nog eens in de ijskast. Zo, nou jij weer.
Da’s een beetje gek en niet de nuance die we in dit geval willen hebben. Je gebruikt shi eigenlijk alleen maar als je je woorden kracht bij wilt zetten met argumenten. Kijk nog maar eens naar die zin uit les 6:
Daijōbu desu. Noa-san wa Fukuoka ga hajimete desu shi...
Maakt u zich geen zorgen. Dit is de eerste keer dat u in Fukuoka bent, en (bovendien weet ik nog veel meer argumenten om u ervan te weerhouden om deze rekening te gaan betalen!)
Tot slot, alweer ter leering ende vermaeck, exact dezelfde conversatie in beleefd Japans. Het woord deshō in de beleefde versie mag je nog even vergeten:
Saa, sukiyaki wo tsukurō ka. Sukiyaki wo tsukuru ni wa, nani ga hitsuyō ka na. | Saa, sukiyaki wo tsukurimashō ka. Sukiyaki wo tsukuru ni wa, nani ga hitsuyō deshō ne. |
Mazu wa gyūniku. Ato wa tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki wo kuwaeru dake desu yo. | Mazu wa gyūniku desu. Ato wa tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki wo kuwaeru dake desu yo. |
Hakusai wa reizōko ni aru yo. | Hakusai wa reizōko ni arimasu yo. |
Aa, Ryū-kun, arigatō. Yoku mitsuketa ne. Demo, hōchō wa abunai kara, watashi ga kiru yo. | Aa, Ryū-kun, arigatō gozaimasu. Yoku mitsukemashita ne. Demo, hōchō wa abunai kara, watashi ga kirimasu yo. |
Wakatta. Jaa, boku, dezaato no junbi suru ne. | Wakarimashita. Jaa, boku wa dezaato no junbi wo shimasu ne. |
Okkee. Yōguruto wo sara ni irete ichigo wo nosete, reizōko ni okō. | Okkee desu. Yōguruto wo sara ni irete ichigo wo nosete, reizōko ni okimashō. |
Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!
Woordenlijst
Saa | さあ | zeg, trouwens, goed; mmmhh... | (Les 8) |
sukiyaki | 鋤焼き | sukiyaki | (Les 12) |
wo | を | [lijdend voorwerp] | (Les 3) |
tsukurō | 作ろう | laten/zullen we maken [colloquiaal] | (Les 13) |
ka | か | ? | (Les 1) |
tsukuru | 作る | maken [infinitief] | (Les 12) |
ni wa | には | om te | (Les 13) |
nani | 何 | wat | (Les 10) |
ga | が | [onderwerp] | (Les 6) |
hitsuyō | 必要 | nodig | (Les 13) |
ka na | かな | [geeft aan dat de spreker zich iets afvraagt] | (Les 13) |
Mazu wa | 先ずは | allereerst | (Les 13) |
gyūniku | 牛肉 | rundvlees | (Les 13) |
Ato wa | 後は | verder | (Les 13) |
tōfu | 豆腐 | tōfu (tofoe) | (Les 13) |
itokonnyaku | 糸蒟蒻 | itokonnyaku (aan sliertjes gesneden gelatinepasta van de wortelknol van de konjacplant) | (Les 13) |
negi | 葱 | bieslook | (Les 13) |
hakusai | 白菜 | Chinese kool | (Les 13) |
to | と | en; aldus | (Les 12) |
enoki | 榎 | enoki (gewoon fluweelhoedje) | (Les 13) |
kuwaeru | 加える | toevoegen [infinitief] | (Les 13) |
dake | だけ | alleen, uitsluitend | (Les 11) |
desu | です | zijn; [tilt zin naar neutrale beleefdheidsvorm] | (Les 1) |
yo | よ | hoor; [verzacht de boodschap en stelt gerust] | (Les 7) |
wa | は | wat betreft | (Les 1) |
reizōko | 冷蔵庫 | ijskast | (Les 13) |
ni | に | naar; [plaatsbepaling] | (Les 7) |
aru | ある | er zijn [voor dingen] [infinitief] | (Les 13) |
Aa | あぁ | o | (Les 2) |
Ryū-kun | 龍君 | (de kleine) Ryū | (Les 12) |
arigatō | ありがとう | bedankt | (Les 13) |
Yoku | よく | goed [bijwoord] | (Les 13) |
mitsuketa | 見つけた | ontdekten [colloquiaal] | (Les 13) |
ne | ね | hè, nietwaar, toch, inderdaad | (Les 1) |
Demo | でも | maar [tegenwerping] | (Les 6) |
hōchō | 包丁 | keukenmes | (Les 13) |
abunai | 危ない | gevaarlijk zijn | (Les 13) |
kara | から | omdat | (Les 12) |
watashi | 私 | ik | (Les 1) |
kiru | 切る | snijden | (Les 13) |
Wakatta | 分かった | begrepen [colloquiaal] | (Les 13) |
Jaa | じゃあ | in dat geval, dan | (Les 2) |
boku | 僕 | ik [uitsluitend voor jongens, jonge mannen en zachtaardige oudere mannen] | (Les 12) |
dezaato | デザート | dessert | (Les 13) |
no | の | 's, van | (Les 11) |
junbi | 準備 | voorbereiding | (Les 13) |
suru | する | doen [infinitief] | (Les 13) |
Okkee | オッケー | oké | (Les 13) |
Yōguruto | ヨーグルト | yoghurt | (Les 13) |
sara | 皿 | bord, kommetje | (Les 13) |
irete | 入れて | erin doende | (Les 13) |
ichigo | 苺 | aardbei | (Les 13) |
nosete | 載せて | erop doende | (Les 13) |
okō | 置こう | laten/zullen we leggen [colloquiaal] | (Les 13) |
Nieuwe tekens
ro | 必 | hitsu | absoluut | ||
要 | yō | behoefte | ず | zu | |
牛 | gyū | koe | 肉 | niku | vlees |
豆 | tō | boon | 腐 | fu | rot |
糸 | ito | draad | 蒟 | kon | konjac |
蒻 | nyaku | een soort waterplant | 葱 | negi | bieslook |
菜 | sai | groente | 榎 | enoki | Japanse netelboom |
加 | kuwa | toevoegen | 冷 | rei | koud |
蔵 | zō | magazijn | 庫 | ko | magazijn |
つ | tsu | 包 | hō | inpakken | |
丁 | chō | werknemer | 危 | abu | gevaarlijk |
切 | ki | snijden | デ | de | |
ザ | za | ト | to | ||
準 | jun | semi- | 備 | bi | voorzien |
ケ | ke | ヨ | yo | ||
グ | gu | ト | to | ||
皿 | sara | bord | 入 | i | ergens in gaan |
れ | re | 苺 | ichigo | aardbei | |
載 | no | ergens op plaatsen | 置 | o | leggen |
Oefeningen
1. Maak colloquiaal: Saa, sukiyaki wo tsukurimashō ka. | Saa, sukiyaki wo tsukurō ka. | さあ、鋤焼を作ろうか。 | |
2. Maak colloquiaal: Mazu wa gyūniku desu. | Mazu wa gyūniku. | 先ずは牛肉。 | |
3. Maak colloquiaal: Ato wa tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki wo kuwaeru dake desu yo. | Ato wa tōfu, itokonnyaku, negi, hakusai to enoki wo kuwaeru dake da yo. | 後は豆腐、糸蒟蒻、葱、白菜と榎を加えるだけだよ。 | |
4. Maak colloquiaal: Hakusai wa reizōko ni arimasu yo. | Hakusai wa reizōko ni aru yo. | 白菜は冷蔵庫にあるよ。 | |
5. Maak colloquiaal: Aa, Ryū-kun, arigatō gozaimasu. | Aa, Ryū-kun, arigatō. | あぁ、龍君、ありがとう。 | |
6. Maak colloquiaal: Yoku mitsukemashita ne. | Yoku mitsuketa ne. | よく見つけたね。 | |
7. Maak colloquiaal: Demo, hōchō wa abunai kara, watashi ga kirimasu yo. | Demo, hōchō wa abunai kara, watashi ga kiru yo. | でも、包丁は危ないから、私が切るよ。 | |
8. Maak colloquiaal: Wakarimashita. | Wakatta. | 分かった。 | |
9. Maak colloquiaal: Jaa, boku wa dezaato no junbi wo shimasu ne. | Jaa, boku, dezaato no junbi suru ne. | じゃあ、僕、デザートの準備するね。 | |
10. Maak colloquiaal: Okkee desu. | Okkee. | オッケー。 | |
11. Maak colloquiaal: Yōguruto wo sara ni irete ichigo wo nosete, reizōko ni okimashō. | Yōguruto wo sara ni irete ichigo wo nosete, reizōko ni okō. | ヨーグルトを皿に入れて苺を載せて、冷蔵庫に置こう。 | |
12. Goed, zullen we dan maar bier gaan drinken? [colloquiaal] | Saa, biiru wo nomō ka. | さあ、ビールを飲もうか。 | |
13. Wat zou je nodig hebben om naar Japan te gaan? [colloquiaal] | Nihon ni iku ni wa, nani ga hitsuyō ka na. | 日本に行くには、何が必要かな。 | |
14. Allereerst een ticket. [colloquiaal] | Mazu wa chiketto. | 先ずはチケット。 | |
15. Verder hoef je alleen maar vis te eten. | Ato wa sakana wo taberu dake desu. | 後は魚を食べるだけです。 | |
16. De bieslook zit in de sukiyaki. [colloquiaal] | Negi wa sukiyaki ni aru. | ネギはすき焼きにある。 | |
17. Dat heb je goed begrepen. [colloquiaal] | Yoku wakatta ne. | よく分かったね。 | |
18. Maar omdat dit restaurant duur is, betaal ik wel. [colloquiaal] | Demo, kono resutoran wa takai kara, watashi ga harau. | でも、このレストランは高いから、私が払う。 | |
19. Ik heb het begrepen. [colloquiaal] | Wakatta. | 分かった。 | |
20. Ik bereid de sashimi vast voor. [colloquiaal] | Watashi wa sashimi no junbi wo suru. | 私は刺身の準備をする。 | |
21. We doen de aardbeien in de kommetjes, we doen er slagroom bovenop en we gaan dansen. [colloquiaal] | Ichigo wo sara ni irete, wippu kuriimu wo nosete, odoru. | イチゴを皿に入れて、ウィップクリームをのせて、踊る。 | |
22. Laten we naar Starbucks gaan om te gaan eten en te gaan drinken. [colloquiaal] | Sutaabakkusu ni itte, tabete, nomō. | スターバックスに行って、食べて、飲もう。 |
Herhalingsoefeningen
Beweeg de muis over de vragen om de antwoorden weer te geven. Deze vragen worden automatisch en willekeurig geselecteerd uit vorige lessen. Je kunt soms meerdere keren dezelfde vraag krijgen.
1. Betaalt mevrouw Ashida niet? | Ashida-san wa haraimasen ka? | 芦田さんは払いませんか。 | |
2. Wat is de masu-vorm van kuru (komen)? | kimasu | 来ます | |
3. O. | Aa, sō desu ka. | あぁ、そうですか。 | |
4. Meneer Ashida drinkt vooral bier. | Ashida-san wa toku ni biiru wo nomimasu. | 芦田さんは特にビールを飲みます。 | |
5. Zullen we de volgende keer samen eten? | Kondo, issho ni tabemasen ka? | 今度、一緒に食べませんか。 | |
6. Goed, waar zullen we drinken? | Jaa, doko de nomimashō ka? | じゃあ、どこで飲みましょうか。 | |
7. Wat dacht u van Kyōto? | Kyōto wa dō desu ka? | 京都はどうですか。 | |
8. Maar Japanners zijn wel interessant. | Demo, Nihonjin wa omoshiroi desu yo. | でも、日本人は面白いですよ。 | |
9. Meneer Yamamura drinkt bier. | Yamamura-san wa biiru wo nomimasu. | 山村さんはビールを飲みます。 | |
10. Het bedrijf betaalt niet. | Kaisha wa haraimasen. | 会社は払いません。 | |
11. Hoe oud is de kleine Kiyomi? | Kiyomi-chan wa nansai desu ka. | 清美ちゃんは何歳ですか。 | |
12. Welke nationaliteit heeft mevrouw Suzuki? | Suzuki-san wa nanijin desu ka? | 鈴木さんは何人ですか。 | |
13. Het spijt me. | Gomen nasai. | ごめんなさい。 | |
14. Maakt u zich geen zorgen. | Daijōbu desu. | 大丈夫です。 | |
15. Ja, ik drink iets. | Hai, nani ka wo nomimasu. | はい、何かを飲みます。 | |
16. Noah, wil je niks drinken? | Noah-san, nani ka nomimasen ka? | ノアさん、何か飲みませんか。 | |
17. Hij is een Nederlander. | Oranda-jin desu. | オランダ人です。 | |
18. Zij is Japanse. | Nihonjin desu. | 日本人です。 | |
19. O, dan hebben we nog wel even. | Jaa, mada daijōbu desu ne. | じゃあ、まだ大丈夫ですね。 | |
20. Noah is geen vis. | Noa-san wa sakana de wa nai desu. | ノアさんは魚ではないです。 |
Vragen en reacties
11-03-2009, 01:34
Dit onderwerp heeft 3 abonnees
Pagina 1 2 3 4 5 Dit onderwerp heeft 3 abonnees
Dit artikel heeft 38 reacties. Dit is reactiepagina 3 van 5.
Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.
Meer informatie over Japanse cultuur? Op zoek naar andere informatie? Reageer. Jij vraagt, wij draaien.
26-09-2012, 19:41 | Lion Egberts (504 reacties) Citeren |
Nike: hahaXD,ところでどこに日本語能力試験卒業証書いれましたか。
ただいま、リオン | |
26-09-2012, 18:22 | ニケ (819 reacties) Citeren |
"Wat is er met Lion gebeurd? We zien hem nooit meer op het Japanology-forum."
"Hij wist teveel...." | |
26-09-2012, 17:44 | Lion Egberts (504 reacties) Citeren |
sounds spooky, we're not supposed to know it yet. | |
26-09-2012, 15:49 | Loek van Kooten (7134 reacties) Citeren |
Een zelfstandig naamwoord. Nou bestaat er ook een "ni" die achter werkwoorden mag (de "ni" uit "ni wa" waar Edwin het al over had), maar die horen jullie nog helemaal niet te kennen | |
26-09-2012, 14:58 | Lion Egberts (504 reacties) Citeren |
oké. Misschien een beginners vraag maar wat is een nominatief? | |
25-09-2012, 19:49 | Loek van Kooten (7134 reacties) Citeren |
Lion: sterker nog, als we "ni" gebruiken, hoort het achter een nominatief te komen. Dat is in de verste verte niet te bekennen achter "nonde".
Dan nog is het een beetje vreemde zin: "We gaan eten en drinken in de Starbucks en laten we gaan." Zo zou ik het dus niet oplossen. | |
25-09-2012, 19:39 | Edwin Solinger (8 reacties) Citeren |
Aah dus met het partikel "de" ertussen kan het wel, klinkt logisch.
En dan dus gewoon eindigen op ikō of iku of natuurlijk ikuzo!! | |
25-09-2012, 19:17 | Lion Egberts (504 reacties) Citeren |
naruhodo, dus de 'ni' kan niet omdat we al weten dat we iets gaan bezigen. Ni is volkomen overbodig in deze zin.
Lion | |
25-09-2012, 13:02 | Loek van Kooten (7134 reacties) Citeren |
Dat klinkt al een stuk beter, maar die "ni" op het eind moet je nog steeds weghalen. | |
25-09-2012, 12:45 | Lion Egberts (504 reacties) Citeren |
Maar loek-sensei als je nou スターバックスで食べて、飲んで、にいこう。zou dit wel kunnen? bij de starbucks kun je namelijk eten en drinken.
Lion |
Nieuw forumonderwerp / Volgende pagina >>