To be or not to be

Ingelogd als Gast

Conversatietekst




Geluidsbestand downloaden

ノアさんはドイツ人ですね。Noa-san wa Doitsu-jin desu ne?U komt toch uit Duitsland?
いや、ドイツ人ではないです。Iya, Doitsu-jin de wa nai desu. Nee, ik kom niet uit Duitsland.
あぁ、そうですか。じゃあ、何人ですか。Aa, sō desu ka. Jaa, nanijin desu ka?O, waar komt u dan vandaan?
オランダ人です。Oranda-jin desu. Ik kom uit Nederland.
オランダは共和国ですね。Oranda wa kyōwakoku desu ne?Nederland is toch een republiek?
いいえ、共和国ではないです。王国です。Iie, kyōwakoku de wa nai desu. Ōkoku desu. Nee, Nederland is geen republiek. Het is een koninkrijk.




ノアさんはドイツ人ですね。Noa-san wa Doitsu-jin desu ne?U komt toch uit Duitsland?

Inmiddels mag duidelijk zijn dat je nationaliteiten van mensen bijzonder eenvoudig kunt uitdrukken in het Japans. Duitsland is Doitsu, dus Duitser is Doitsu-jin. Nederland is Oranda, dus Nederlander is Oranda-jin.

Japan is Nihon, dus Japanner is Nihonjin. Exact hetzelfde geldt voor de vrouwelijke tegenhangers Duitse, Nederlandse en Japanse – in het Japans wordt dit onderscheid namelijk niet gemaakt. Een Doitsu-jin kan dus zowel een vrouw als een man zijn.

Het woord Doitsu is trouwens afgeleid van het Nederlandse (!) Duits.

Wat betreft meneer Noa, Duitser zijn, nietwaar?



いや、ドイツ人ではないです。Iya, Doitsu-jin de wa nai desu. Nee, ik kom niet uit Duitsland.


Iya betekent Nee, maar is sterker dan het standaard iie, dat we in de laatste zin tegenkomen. Het is meer dan alleen een ontkenning en wordt gebruikt om aan te geven dat de ander het echt bij het verkeerde eind heeft, of dat je echt niet op een voorstel in wilt gaan.

Of je Duitser bent of Nederlander, maakt wettelijk gezien nogal wat uit. Vandaar de krachtige (maar beleefde) ontkenning met iya. Het woord wordt vaak ook los gebruikt, in de trant van iya…, bijvoorbeeld als iemand ergens echt geen trek in heeft, maar het onbeleefd vindt om dat expliciet te melden (en Japanners vinden expliciete uitspraken al heel erg snel onbeleefd, omdat ze anderen daarmee voor het hoofd kunnen stoten).

Stel bijvoorbeeld dat iemand suggereert om lekker uit eten te gaan, maar je daar vandaag echt geen trek in hebt. Aan de andere kant vind je het onbeleefd om keihard te weigeren, omdat de ander toch z’n best doet om het je naar de zin te maken. In zo’n geval zou je kunnen weigeren met iya… zonder je zin verder af te maken. Je zou het dan kunnen vertalen als nou… (eigenlijk heb ik niet zo’n zin).

Het verschijnsel van niet-afgemaakte zinnen, waarbij de ander het stuk tussen haakjes maar in gedachten moet afmaken, komt bijzonder vaak voor in het Japans. Het is een van de eerste manieren waarop je zult kennismaken met de befaamde indirectheid van Japanners, die er over het algemeen alles aan zullen doen om confrontaties of pijnlijke situaties te vermijden.

Dat is tegelijkertijd ook een van de belangrijkste dingen waar je in de omgang met Japanners aan zult moeten denken, als je ze tenminste te vriend wilt houden. Probeer altijd zo diplomatiek mogelijk te blijven. Je hoeft niet te zeggen dat het nieuwe pak van meneer Tanaka hem voor geen meter staat; je kunt ook zeggen dat het er mooi uitziet, maar dat het andere pak hem nog veel beter zal staan. Het effect zal hetzelfde zijn: je komt bij hetzelfde doel, maar met iets minder turbulentie.

In deze zin komen we ook het thema van deze les tegen: de ontkenning. Hoewel ontkenningen in het Japans bijzonder regelmatig verlopen, zullen we eerst het allerbelangrijkste werkwoord in de taal onder de knie moeten krijgen: de gozaru (zijn). Zelfs in het Japans, dat maar drie onregelmatige werkwoorden kent, is dit werkwoord onregelmatig. In de vorige les maakten we al kennis met de standaardvorm van het werkwoord: desu. In deze les komen we de ontkennende vorm tegen: de wa nai desu (letterlijk: niet zijnde in de hoedanigheid van). Er bestaat nog een ontkennende vorm, maar daar komen we later op terug.

Nee, niet Duitser zijn.

Wat je wellicht ook is opgevallen, is dat werkwoorden in het Japans niet alleen niet worden vervoegd (ik word, jij wordt, hij wordt, enzovoort), maar dat een Japanse zin tevens geen onderwerp nodig hoeft te hebben als dat uit de context duidelijk wordt. Er zijn maar twee mensen in dit gesprek, waarvan er één overduidelijk Japanner is. Deze opmerking moet dus wel op de niet-Japanner slaan. In zo’n geval mag je in het Japans het onderwerp weglaten. Sterker nog, dat mag niet alleen, vaak moet dat ook, wil je Japans niet ongelooflijk houterig gaan klinken (het Italiaans kent dit verschijnsel overigens ook).

Soms laten Japanners het onderwerp van de zin iets te enthousiast weg, waardoor het zelfs voor Japanse nieuwkomers in een gesprek onmogelijk is om binnen een minuut vast te stellen waar het gesprek over gaat. Het onderstaande oogt voor een buitenstaander heel cryptisch…

Yūko: Gegaan.
Tomomi: Wanneer?
Yūko: Gisteren.
Tomomi: Hoe waren?
Yūko: Fantastisch. Zongen schitterend.


…maar is al veel minder cryptisch als je weet dat Yūko vorige week nog tegen Tomomi had gezegd dat ze naar het popconcert van KOKIA zou gaan. Ook voor Japanners die niet met dit feit bekend zijn, is het gissen wie is gegaan, waar die persoon of personen naartoe zijn gegaan en wie er aan het zingen was of waren. Deze informatie kan in het Japans allemaal worden weggelaten.



あぁ、そうですか。じゃあ、何人ですか。Aa, sō desu ka. Jaa, nanijin desu ka?O, waar komt u dan vandaan?


Nu maken we kennis met de eerste uitroepen. Aa betekent o, als in o, maar dan begrijp ik het. Dit soort uitroepen zijn in het Japans lastig onder de knie te krijgen, omdat ze heel erg instinctief worden geslaakt. De kreet waar mensen vaak de meeste moeite mee hebben is itai (au). Leer jezelf maar eens aan om iets anders dan au te roepen op het moment dat die hamer je duim raakt, zonder ook maar een seconde na te denken!

O, zo zijn?

Jaa is een tweede uitroep die je vaak tegenkomt. Het geeft in dit geval aan dat de spreker het bij het verkeerde eind had, en het nog een keer gaat proberen. Letterlijk betekent het dus zoiets als In dat geval… In het Nederlands zeggen we dan dan.

In dat geval, welke nationaliteit hebben?



オランダ人です。Oranda-jin desu. Ik kom uit Nederland.


Dit behoeft weinig uitleg. Nederlander zijn. Ook hier is het onderwerp van de zin weggelaten. Er zijn twee sprekers. Eén spreker is overduidelijk Japanner, dus de opmerking moet wel op de andere spreker slaan.



オランダは共和国ですね。Oranda wa kyōwakoku desu ne?Nederland is toch een republiek?


Wat betreft Nederland, republiek zijn, nietwaar?

Nu veranderen we ineens van onderwerp. We hebben het niet meer over Noah, maar over het land Nederland. In zo’n geval moeten we het onderwerp van de zin wel duidelijk aangeven, want deze wending van het gesprek komt wel heel onverwacht uit de lucht vallen. Anders zou de vraag ineens zomaar op Amerika of Rusland kunnen slaan.



いいえ、共和国ではないです。王国です。Iie, kyōwakoku de wa nai desu. Ōkoku desu. Nee, Nederland is geen republiek. Het is een koninkrijk.


Deze bewering wordt minder stellig ontkend: met iie in plaats van iya. Noah verwacht niet dat de gemiddelde Japanner weet welke vorm van staatsbestuur ons land hanteert. Niet dat Noah hier heel bewust over nadenkt. Sterker nog, vaak is het verschil tussen iie en iya zo subtiel dat er eigenlijk nauwelijks verschil is. Je moet echter wel weten dat het er kan zijn.

We hebben het nog steeds over hetzelfde onderwerp: Nederland. Daarom hoeven we dit onderwerp ook niet meer te introduceren met wa. We gebruiken dus gewoon een zin zonder onderwerp, want dat de zin over Nederland gaat, is uit de context af te leiden.

Nee, geen republiek zijn. Koninkrijk zijn.

Schrift


Als je alle tekens van het hiragana-alfabet al kent, zal het je zijn opgevallen dat in deze les achter sommige tekens kleinere hiragana-tekens stonden. In de illustraties naast dit artikel wordt tekst en uitleg gegeven.

しゃ しゅ しょ
De 46 tekens van het hiragana zijn niet voldoende om alle klanken van het Japans na te bootsen. Door de ya, yu en yo in het klein achter de shi te zetten, worden lettergrepen als sha, shu en sho gemaakt.


じゃ じゅ じょ
De 46 tekens van het hiragana zijn niet voldoende om alle klanken van het Japans na te bootsen. Door puntjes (zogenaamde dakuten) achter de shi te zetten, wordt deze stemhebbend en krijg je klanken als ja, ju en jo.


あぁ あー ああ
Drie manieren om een uitroep als aa op te schrijven. De eerste methode doet wat stripachtig aan en zul je vaak tegenkomen in manga. De tweede methode is wat officiëler. De derde methode kom je tegen in woordenboeken.


Tot slot


Om aan te geven hoe dubbelzinnig het Japans kan zijn, hieronder een tweede mogelijke vertaling van de conversatietekst in deze les.


ノアさんはドイツ人ですね。
Noa-san wa Doitsu-jin desu ne?Noah komt toch uit Duitsland?

いや、ドイツ人ではないです。
Iya, Doitsu-jin de wa nai desu. Nee, hij komt niet uit Duitsland.

あぁ、そうですか。じゃあ、何人ですか。
Aa, sō desu ka. Jaa, nanijin desu ka?O, waar komt hij dan vandaan?

オランダ人です。
Oranda-jin desu. Hij komt uit Nederland.

オランダは共和国ですね。
Oranda wa kyōwakoku desu ne?Nederland is toch een republiek?

いいえ、共和国ではないです。王国です。
Iie, kyōwakoku de wa nai desu. Ōkoku desu. Nee, Nederland is geen republiek. Het is een koninkrijk.



Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!


Woordenlijst


Noa-sanノアさんmeneer/mevrouw Noah(Les 1)
wawat betreft(Les 1)
Doitsu-jinドイツ人Duitser(Les 2)
desuですzijn; [tilt zin naar neutrale beleefdheidsvorm](Les 1)
nehè, nietwaar, toch, inderdaad(Les 1)
Iyaいやnee; nou...(Les 2)
de wa nai desuではないですniet zijn(Les 2)
Aaあぁo(Les 2)
そうzo(Les 1)
ka?(Les 1)
Jaaじゃあin dat geval, dan(Les 2)
nanijin何人welke nationaliteit(Les 1)
Oranda-jinオランダ人Nederlander(Les 1)
OrandaオランダNederland(Les 2)
kyōwakoku共和国republiek(Les 2)
Iieいいえnee(Les 2)
Ōkoku王国koninkrijk(Les 2)

Nieuwe tekens


doi
tsuya
naa
aji
yaa
kyōsamenwaharmonie
kokulande
ōkoningkokuland

Oefeningen


1. Meneer Duppen is toch een Duitser?
2. Nee, hij is geen Duitser.
3. Hij is een Nederlander.
4. Nederland is toch een koninkrijk?
5. Ja, inderdaad.
6. En welke nationaliteit heeft mevrouw Suzuki dan?
7. Mevrouw Suzuki is Japanse.
8. Is mevrouw Suzuki geen Duitse?
9. Nee, ze is Japanse.
10. O.
11. Japan is geen koninkrijk.
12. Nederland is geen republiek.


Herhalingsoefeningen

Beweeg de muis over de vragen om de antwoorden weer te geven. Deze vragen worden automatisch en willekeurig geselecteerd uit vorige lessen. Je kunt soms meerdere keren dezelfde vraag krijgen.

1. Ik ben Suzuki.
2. Meneer Tanaka is toch een Japanner?
3. Hij is Nederlander.
4. Piet is toch een Nederlander?
5. Zij is Japanse.
6. Piet is toch een Nederlander?
7. Welke nationaliteit heeft Noah?
8. Mevrouw Suzuki is Nederlander.
9. Meneer Tanaka is toch een Japanner?
10. Ik ben Suzuki.
11. Meneer Tanaka is toch een Japanner?
12. Dat is Noah.
13. Ik ben Noah.
14. Ik ben Nederlander.
15. Ik ben Suzuki.
16. Ik ben een Japanse.
17. Ja, inderdaad.
18. Noah is een Nederlander.
19. Piet is toch een Nederlander?
20. Welke nationaliteit heeft Noah?

Vragen en reacties

17-12-2008, 23:28

Dit onderwerp heeft 25 abonnees
Pagina 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Dit artikel heeft 144 reacties. Dit is reactiepagina 10 van 15.

Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.



Dit is niet alleen onze site. Het is ook jouw site! Op- en aanmerkingen zijn altijd welkom.



03-05-2010, 14:02  ニケ (819 reacties)
Citeren
Endo schreef: Iwakura heeft opper-otaku potential
Wat mij betreft is dat potential zelfs al glorieus verwezenlijkt hoor. Ik moet zijn hersenspinsels nog een keertje lezen - met een extra sterke megakop koffie vooraf - voor het kwartje bij mij ook helemaal gaat vallen...
02-05-2010, 13:01  Endo (465 reacties)
Citeren
Iwakura heeft opper-otaku potential
02-05-2010, 12:32 Iwakura (499 reacties)
Citeren
Loek van Kooten schreef:
Verder kan ik nog een verschrikkelijk ingewikkeld verhaal gaan ophangen over het verschil tussen de "wa" als topic-marker en de "wa" in "de wa nai", dat eigenlijk een bijwoordelijk partikel is, ...

Onegai shimasu! :) LOL

De "wa" in "de wa nai" heeft gewoon de functie die de topic-marker "wa" ook wel eens heeft, namelijk het benadrukken van het werkwoord erachter, in dit geval dus de ontkenning.

Sou ka! Dat komen we, als ik me goed herinner, ook in Les 9 tegen (van Minna no Nihongo). In de zin van:

Koohii wa nomimasu ga, ocha wa nomimasen.
Ik drink wel koffie, maar geen thee.

Grappig toch weer, dat ik me nu pas realizeer, nadat je het uitgelegd hebt, dat het in 'de wa nai' precies dezelfde functie heeft. :)

In dat licht kun je "de wa" lezen als "no naka de wa": Jitensha to kuruma to de wa, dochira ga takai desu ka = Jitensha to kuruma no naka de wa, dochira ga takai desu ka?

Weer een interessante constructie geleerd: "X no naka de wa" = "van de group van X" (meer letterlijk: van binnen de verzameling X). Als in:

Nihon no yama no naka de wa, dochira ga ichiban takai desu ka?
Van de bergen in Japan, welke is het allerhoogst?

Dus:

Jitensha to kuruma no naka de wa, dochira ga takai desu ka?
Van de fiets en de auto, welke is het duurst?

Hij was weer leerzaam! :)
02-05-2010, 11:54  Endo (465 reacties)
Citeren
Ok, dus dan is het:

[[A to B to] de] wa〜

Zeg Iwakura, niet zo nieuwsgierig, ga jij een buiten spelen zeg...! Regent het? Dan trek je maar je laarzen aan...! hehe
02-05-2010, 11:43   Loek van Kooten (7100 reacties)
Citeren
Voor mij klinkt dewa in die context nog steeds als "じゃあ” , "well" , "well then..." , "nou"


Nee, het is anders. Allereerst moet je weten dat "A en B" meestal "A to B" wordt. Maar "A to B to" is formeel ook mogelijk:

Iwakura-san to Loek-san to ikimasu.
Iwakura en Loek gaan.

Je hoort het nooit, maar formeel is dit goed.

In dat licht kun je "de wa" lezen als "no naka de wa":

Jitensha to kuruma to de wa, dochira ga takai desu ka = Jitensha to kuruma no naka de wa, dochira ga takai desu ka?

Kijk, dan klopt het.
02-05-2010, 11:28 Iwakura (499 reacties)
Citeren
Loek van Kooten schreef: Ja, ik vond het ook apart.

Iwarete miru to, tashika ni sore wa okashii desu ne! :)

Nee hoor, niet dat het me zelf opgevallen was, LOL. Maar ik blijf wel aandachtig volgen wat jij en Endo erover te zeggen hebben.
02-05-2010, 11:21  Endo (465 reacties)
Citeren
Dat maakt toch sense eigenlijk.
何何何とでは、〜

Voor mij klinkt dewa in die context nog steeds als "じゃあ” , "well" , "well then..." , "nou"
02-05-2010, 10:55   Loek van Kooten (7100 reacties)
Citeren
Daar dacht ik eerst ook aan, maar dát is het dus niet. Het is echt een vaste constructie: "A to B to de wa". In het Japans vind je de komma dan áchter de "wa".

Ja, ik vond het ook apart.
02-05-2010, 10:53  Endo (465 reacties)
Citeren
Voor mij is in "A to B to de wa" de "de wa" een nuance als een komma.

Ocha to koohii to...dewa...dochira ga suki desu ka?

02-05-2010, 10:32 Iwakura (499 reacties)
Citeren
Loek van Kooten schreef: Verdomd. Je hebt nog gelijk ook. Even voorgelegd aan secondant Rumi. Ja, "A to B to de wa" bestaat. Wordt veel minder gebruikt en is een stuk formeler. Ik ben het in deze 14 jaar nog nooit tegengekomen, maar als ik Google, bestaat het wel degelijk. Punt voor jou.

Leuk om te horen. :) En punt terug voor jou en Rumi voor jullie grenzeloze zorgvuldigheid en eerlijkheid: je had het er ook gewoon zo bij kunnen laten.

Ik denk dat ik het toch maar bij "A to B wa dochira ga kawaii desu ka?" hou: het eenvoudigste is toch vaak het meest elegant.

Nieuw forumonderwerp / Volgende pagina >>




Officieel gelicenseerd door 3A Corporation, de makers van Minna no Nihongo: de hoogst aangeschreven leermethode voor de Japanse taal.

Leer Japans met Loek van Kooten, drs. Japanologie, en zijn vrouw Rumi Tasaki, native Japanse met afstudeerrichting Engelstalige literatuur. Zowel Loek als Rumi zijn al 29 jaar fulltimevertaler Japans. Onze klanten: link.
Discord

Programma vandaag

Er is geen les vandaag.

Leerlingen uit andere klassen mogen normaliter altijd gratis aanschuiven!

Co2-concentratie lokaal (COVID)

407

Woord van de dag

上層部
Jōsōbu
Opperbevel (0)

上層部がかんがえてくれるのはかったが、かんがいたアイデアがかならずしもいとは限らなかった。
En natuurlijk had het opperbevel altijd ideeën, maar die waren niet allemaal goed.

Ons woordenboek bevat momenteel 28.023 woorden

Kanji van de dag

kwaad, letsel

Samengesteld ideogram. Bestaat uit [宀 (deksel) + 口 of 古 (hoofd)」 en beeldt het stoppen van voortgang uit door iets te bedekken en te hinderen.

Japanse kinderen leren dit teken in groep 6. Je moet dit teken kennen op JLPT-niveau 3.

Vraag van de dag

説明せつめいだけではわかりにくいから、①れいげてくれませんか。



解決かいけつ想像そうぞう現在げんざい会見かいけん理想りそうなか具体的ぐたいてき・イメージ

Uit hoofdstuk CH6

Onze database bevat momenteel 4774 vragen

Quiz: Hoe goed is jouw Japans?



>> Archief <<


Over ons | Privacybeleid | Mail ons (LEES DIT EERST!) | Bel ons: 06-108 95 993 (UITSLUITEND voor proeflessen of calamiteiten) | ©2008-2024 Akebono Translation Service