To be or not to be

Aangemeld als Gast




Inmiddels mag duidelijk zijn dat je nationaliteiten van mensen bijzonder eenvoudig kunt uitdrukken in het Japans. Duitsland is Doitsu, dus Duitser is Doitsu-jin. Nederland is Oranda, dus Nederlander is Oranda-jin.

Japan is Nihon, dus Japanner is Nihonjin. Exact hetzelfde geldt voor de vrouwelijke tegenhangers Duitse, Nederlandse en Japanse – in het Japans wordt dit onderscheid namelijk niet gemaakt. Een Doitsu-jin kan dus zowel een vrouw als een man zijn.

Het woord Doitsu is trouwens afgeleid van het Nederlandse (!) Duits.

Wat betreft meneer Noa, Duitser zijn, nietwaar?



Iya betekent Nee, maar is sterker dan het standaard iie, dat we in de laatste zin tegenkomen. Het is meer dan alleen een ontkenning en wordt gebruikt om aan te geven dat de ander het echt bij het verkeerde eind heeft, of dat je echt niet op een voorstel in wilt gaan.

Of je Duitser bent of Nederlander, maakt wettelijk gezien nogal wat uit. Vandaar de krachtige (maar beleefde) ontkenning met iya. Het woord wordt vaak ook los gebruikt, in de trant van iya…, bijvoorbeeld als iemand ergens echt geen trek in heeft, maar het onbeleefd vindt om dat expliciet te melden (en Japanners vinden expliciete uitspraken al heel erg snel onbeleefd, omdat ze anderen daarmee voor het hoofd kunnen stoten).

Stel bijvoorbeeld dat iemand suggereert om lekker uit eten te gaan, maar je daar vandaag echt geen trek in hebt. Aan de andere kant vind je het onbeleefd om keihard te weigeren, omdat de ander toch z’n best doet om het je naar de zin te maken. In zo’n geval zou je kunnen weigeren met iya… zonder je zin verder af te maken. Je zou het dan kunnen vertalen als nou… (eigenlijk heb ik niet zo’n zin).

Het verschijnsel van niet-afgemaakte zinnen, waarbij de ander het stuk tussen haakjes maar in gedachten moet afmaken, komt bijzonder vaak voor in het Japans. Het is een van de eerste manieren waarop je zult kennismaken met de befaamde indirectheid van Japanners, die er over het algemeen alles aan zullen doen om confrontaties of pijnlijke situaties te vermijden.

Dat is tegelijkertijd ook een van de belangrijkste dingen waar je in de omgang met Japanners aan zult moeten denken, als je ze tenminste te vriend wilt houden. Probeer altijd zo diplomatiek mogelijk te blijven. Je hoeft niet te zeggen dat het nieuwe pak van meneer Tanaka hem voor geen meter staat; je kunt ook zeggen dat het er mooi uitziet, maar dat het andere pak hem nog veel beter zal staan. Het effect zal hetzelfde zijn: je komt bij hetzelfde doel, maar met iets minder turbulentie.

In deze zin komen we ook het thema van deze les tegen: de ontkenning. Hoewel ontkenningen in het Japans bijzonder regelmatig verlopen, zullen we eerst het allerbelangrijkste werkwoord in de taal onder de knie moeten krijgen: de gozaru (zijn). Zelfs in het Japans, dat maar drie onregelmatige werkwoorden kent, is dit werkwoord onregelmatig. In de vorige les maakten we al kennis met de standaardvorm van het werkwoord: desu. In deze les komen we de ontkennende vorm tegen: de wa nai desu (letterlijk: niet zijnde in de hoedanigheid van). Er bestaat nog een ontkennende vorm, maar daar komen we later op terug.

Nee, niet Duitser zijn.

Wat je wellicht ook is opgevallen, is dat werkwoorden in het Japans niet alleen niet worden vervoegd (ik word, jij wordt, hij wordt, enzovoort), maar dat een Japanse zin tevens geen onderwerp nodig hoeft te hebben als dat uit de context duidelijk wordt. Er zijn maar twee mensen in dit gesprek, waarvan er één overduidelijk Japanner is. Deze opmerking moet dus wel op de niet-Japanner slaan. In zo’n geval mag je in het Japans het onderwerp weglaten. Sterker nog, dat mag niet alleen, vaak moet dat ook, wil je Japans niet ongelooflijk houterig gaan klinken (het Italiaans kent dit verschijnsel overigens ook).

Soms laten Japanners het onderwerp van de zin iets te enthousiast weg, waardoor het zelfs voor Japanse nieuwkomers in een gesprek onmogelijk is om binnen een minuut vast te stellen waar het gesprek over gaat. Het onderstaande oogt voor een buitenstaander heel cryptisch…

Yūko: Gegaan.
Tomomi: Wanneer?
Yūko: Gisteren.
Tomomi: Hoe waren?
Yūko: Fantastisch. Zongen schitterend.


…maar is al veel minder cryptisch als je weet dat Yūko vorige week nog tegen Tomomi had gezegd dat ze naar het popconcert van KOKIA zou gaan. Ook voor Japanners die niet met dit feit bekend zijn, is het gissen wie is gegaan, waar die persoon of personen naartoe zijn gegaan en wie er aan het zingen was of waren. Deze informatie kan in het Japans allemaal worden weggelaten.



Nu maken we kennis met de eerste uitroepen. Aa betekent o, als in o, maar dan begrijp ik het. Dit soort uitroepen zijn in het Japans lastig onder de knie te krijgen, omdat ze heel erg instinctief worden geslaakt. De kreet waar mensen vaak de meeste moeite mee hebben is itai (au). Leer jezelf maar eens aan om iets anders dan au te roepen op het moment dat die hamer je duim raakt, zonder ook maar een seconde na te denken!

O, zo zijn?

Jaa is een tweede uitroep die je vaak tegenkomt. Het geeft in dit geval aan dat de spreker het bij het verkeerde eind had, en het nog een keer gaat proberen. Letterlijk betekent het dus zoiets als In dat geval… In het Nederlands zeggen we dan dan.

In dat geval, welke nationaliteit hebben?



Dit behoeft weinig uitleg. Nederlander zijn. Ook hier is het onderwerp van de zin weggelaten. Er zijn twee sprekers. Eén spreker is overduidelijk Japanner, dus de opmerking moet wel op de andere spreker slaan.



Wat betreft Nederland, republiek zijn, nietwaar?

Nu veranderen we ineens van onderwerp. We hebben het niet meer over Noah, maar over het land Nederland. In zo’n geval moeten we het onderwerp van de zin wel duidelijk aangeven, want deze wending van het gesprek komt wel heel onverwacht uit de lucht vallen. Anders zou de vraag ineens zomaar op Amerika of Rusland kunnen slaan.



Deze bewering wordt minder stellig ontkend: met iie in plaats van iya. Noah verwacht niet dat de gemiddelde Japanner weet welke vorm van staatsbestuur ons land hanteert. Niet dat Noah hier heel bewust over nadenkt. Sterker nog, vaak is het verschil tussen iie en iya zo subtiel dat er eigenlijk nauwelijks verschil is. Je moet echter wel weten dat het er kan zijn.

We hebben het nog steeds over hetzelfde onderwerp: Nederland. Daarom hoeven we dit onderwerp ook niet meer te introduceren met wa. We gebruiken dus gewoon een zin zonder onderwerp, want dat de zin over Nederland gaat, is uit de context af te leiden.

Nee, geen republiek zijn. Koninkrijk zijn.

Schrift


Als je alle tekens van het hiragana-alfabet al kent, zal het je zijn opgevallen dat in deze les achter sommige tekens kleinere hiragana-tekens stonden. In de illustraties naast dit artikel wordt tekst en uitleg gegeven.

しゃ しゅ しょ
De 46 tekens van het hiragana zijn niet voldoende om alle klanken van het Japans na te bootsen. Door de ya, yu en yo in het klein achter de shi te zetten, worden lettergrepen als sha, shu en sho gemaakt.


じゃ じゅ じょ
De 46 tekens van het hiragana zijn niet voldoende om alle klanken van het Japans na te bootsen. Door puntjes (zogenaamde dakuten) achter de shi te zetten, wordt deze stemhebbend en krijg je klanken als ja, ju en jo.


あぁ あー ああ
Drie manieren om een uitroep als aa op te schrijven. De eerste methode doet wat stripachtig aan en zul je vaak tegenkomen in manga. De tweede methode is wat officiëler. De derde methode kom je tegen in woordenboeken.


Tot slot


Om aan te geven hoe dubbelzinnig het Japans kan zijn, hieronder een tweede mogelijke vertaling van de conversatietekst in deze les.


ノアさんはドイツ人ですね。
Noa-san wa Doitsu-jin desu ne?Noah komt toch uit Duitsland?

いや、ドイツ人ではないです。
Iya, Doitsu-jin de wa nai desu. Nee, hij komt niet uit Duitsland.

あぁ、そうですか。じゃあ、何人ですか。
Aa, sō desu ka. Jaa, nanijin desu ka?O, waar komt hij dan vandaan?

オランダ人です。
Oranda-jin desu. Hij komt uit Nederland.

オランダは共和国ですね。
Oranda wa kyōwakoku desu ne?Nederland is toch een republiek?

いいえ、共和国ではないです。王国です。
Iie, kyōwakoku de wa nai desu. Ōkoku desu. Nee, Nederland is geen republiek. Het is een koninkrijk.



Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!


Vragen en reacties

17-12-2008, 23:28

Dit onderwerp heeft 25 abonnees
Pagina 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Dit artikel heeft 144 reacties. Dit is reactiepagina 1 van 15.

Hallo gast, alleen geregistreerde en aangemelde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.



Dit is niet alleen onze site. Het is ook jouw site! Op- en aanmerkingen zijn altijd welkom.



07-01-2017, 17:52 Vellen (59 reacties)
Citeren
ow :)
07-01-2017, 17:25   Bastiaan (344 reacties)
Citeren
Spreek Engeland eens op z'n Engels uit, daar komt het vandaan.
07-01-2017, 16:09 Vellen (59 reacties)
Citeren
ik ga nog eens hetzelfde doen voor engeland
het zou ingurando zijn
イングランド
dit klinkt in bijna niets op het origineel, waar komt deze vandaan?
02-01-2017, 08:48   Loek van Kooten (7445 reacties)
Citeren
Het land België (en ook de Japanners zien dat echt als een land hoor, zo erg zijn ze niet ) heet in het Japans Berugii. Een Belg is dus een Berugii-jin.
01-01-2017, 16:26 Vellen (59 reacties)
Citeren
ik ga een beetje moeilijk doen, hoe is Belg in het Japans? Of 'hoort' dit bij Nederland?
20-12-2016, 21:39   Arthur (157 reacties)
Citeren
Dat is correct
20-12-2016, 21:32 Vellen (59 reacties)
Citeren
ジ heb ik gevonden op jisho.org
nu, ik zoek de uitspraak ervan, volgens de zoekfunctie ctr f is ジ=じ
is dit zo want dan heb ik de uitspraak gevonden
10-03-2016, 21:49 Bryan Sotem (75 reacties)
Citeren
Loek van Kooten schreef: Dat werkt, maar dan moet je wel 王国 ōkoku schrijven: koningsland = koninkrijk. 尾国 okoku betekent staartland.

En bedankt voor het compliment!


Ja ik weet inderdaad hoe ik het schrijf dit was een foutje! (vergeten spatie te drukken) :D

Bedankt voor je antwoord!
Geen dank hoor!
09-03-2016, 21:12   Loek van Kooten (7445 reacties)
Citeren
Dat werkt, maar dan moet je wel 王国 ōkoku schrijven: koningsland = koninkrijk. 尾国 okoku betekent staartland.

En bedankt voor het compliment!
09-03-2016, 20:51 Bryan Sotem (75 reacties)
Citeren
(Verplaatst) Ik was voor "オランダは?"

居和国です。
Kyōwakoku desu

Vergeten te verduidelijking. (anders is het een onlogisch vervolg op de voorgaande zin).

Nieuw forumonderwerp / Volgende pagina >>




Officieel gelicenseerd door 3A Corporation, de makers van Minna no Nihongo: de hoogst aangeschreven leermethode voor de Japanse taal.

Leer Japans met Loek van Kooten, drs. Japanologie, en zijn vrouw Rumi Tasaki, native Japanse met afstudeerrichting Engelstalige literatuur. Zowel Loek als Rumi zijn al 30 jaar fulltimevertaler Japans. Onze klanten: link.
Discord

Programma vandaag

Vrijdagavond (19.30 - 22.30)
9 van de 12 leerlingen aanwezig
waarvan 5 leerlingen in lokaal


H5: Het partikel he, vragende voornaamwoorden + ontkenning, het partikel de als instrumentalis, het partikel to (samen met), het partikel yo

H5 Renshuu A

Programma deze week

250328vrH5 Renshuu A
250329zaH35 練習B7
250331maH14 Mondai 6
250401diCH17 ~ざるを得ない 練習2
250402woCH1 問題, serie RMPW_10_2
250403doH26 練習A

Co2-concentratie lokaal (COVID)

408

Woord van de dag

白状
Hakujō
Bekentenis; opbiechting; schuldbekentenis; erkenning (1)

彼女かのじょ突然とつぜん白状はくじょうに、みなおどろきをかくせなかった。
Niemand kon zijn verbazing over haar onverwachte bekentenis verbergen.

Ons woordenboek bevat momenteel 29.900 woorden

Kanji van de dag

veranderen; transformeren; rebelleren

Dingen veranderen (攴) makkelijk in tijden van chaos(亦).

Werd vroeger geschreven als 變. 䜌 (ren) is een samengesteld ideogram dat bestaat uit [絲 (draad) + 言 (ergens met woorden een einde aan maken)] en beschrijft een situatie waarin een verwarde draad niet losgemaakt kan worden, hoe hard je het ook probeert. Heeft de betekenis van "op een vreemde manier verstrengeld raken" en is verwant aan 乱 (wanorde).

攴 bestaat uit [ト (stok) + 又 (hand)], beeldt uit hoe iemand met een stok in zijn hand een kloppende beweging maakt en staat voor een breed scala aan werkwoorden.

變 (hen) bestaat uit [䜌 (in de knoop raken) + 攴 (symbool voor werkwoord)] en staat voor iets wat gemakkelijk verandert door instabiliteit of verwarring.

大変なたいへんな(1)
Zwaar; moeilijk; lastig [mentaal] (les 12)
変えるかえる(1)
Veranderen; omwisselen; omruilen; verwisselen; vervangen; verzetten [transitief] (les 18)
変わるかわる(1)
Veranderen; verspringen [intransitief]; van plaats wisselen [transitief] (les 35)
変なへんな(1)
Vreemd; gek; raar (les 43)

Japanse kinderen leren dit teken in groep 6 van de basischool. Je moet dit teken kennen op JLPT-niveau 3.

Vraag van de dag

合格ごうかく目指めざして一生懸命勉強いっしょうけんめいべんきょうしている。

Uit hoofdstuk CH1

Onze database bevat momenteel 5426 vragen

Quiz: Hoe goed is jouw Japans?



>> Archief <<


Over ons | Privacybeleid | Mail ons (LEES DIT EERST!) | Bel ons: 06-108 95 993 (UITSLUITEND voor proeflessen of calamiteiten) | ©2008-2025 Akebono Translation Service