Ontkenningen in de verleden tijd

Ingelogd als Gast

Conversatietekst




Geluidsbestand downloaden

鈴木です。Suzuki desu.Met Suzuki.
もしもし。ノアです。昨日はどうもご馳走様でした。Moshi moshi. Noa desu. Kinō wa dōmo gochisōsama deshita. Met Noah. Nog bedankt voor het eten gisteren.
いえいえ。ただ、ノアさんは海老をあんまり食べませんでしたね。Ieie. Tada, Noa-san wa ebi wo anmari tabemasen deshita ne.Graag gedaan. U heeft alleen niet zoveel garnalen gegeten, wel?
ごめんなさい。海老はあんまり美味しくなかったです。でも、魚は美味しかったですよ。Gomen nasai. Ebi wa anmari oishikunakatta desu. Demo, sakana wa oishikatta desu yo.Het spijt me. De garnalen waren niet zo lekker. Maar de vis wel!
なるほどですね。さあ、ノアさん、映画はどうしますか。Naruhodo desu ne. Saa, Noa-san, eiga wa dō shimasu ka.Ik begrijp het. Zeg, wat zullen we gaan doen met de film?
そうですね…Sō desu ne...Mmmhh...




鈴木です。Suzuki desu.Met Suzuki.


Zo neem je in Japan dus de telefoon op: je zegt je naam en voegt daar desu aan toe.



もしもし。ノアです。昨日はどうもご馳走様でした。Moshi moshi. Noa desu. Kinō wa dōmo gochisōsama deshita. Met Noah. Nog bedankt voor het eten gisteren.


We gaan verder met een eenvoudig idioom: een idioom waarnaar ook een beroemde Teleac-cursus is vernoemd. Moshi moshi is wat Japanners standaard zeggen nadat de gesprekspartner de telefoon heeft opgenomen. Je kunt het interpreteren als een soort van hallo hallo. Als je daarna je naam noemt, kun je het vertalen als met die en die.

Moshi moshi kan trouwens ook ironisch worden gebruikt als iemand je niet goed hoort omdat hij of zij met z’n gedachten ergens anders zit. In het Nederlands zeg je dan contact!

Je zult vast wel bekend zijn met het feit dat Japanners veel buigen. Wanneer dat precies wel en niet moet, leren we later nog wel. We kunnen alvast wel verklappen dat de taal en het buigen diep met elkaar verweven zijn; zo diep zelfs dat Japanners aan de telefoon tijdens het praten gewoon door blijven buigen, ook al kan de gesprekspartner dat niet zien! In het begin zal dit erg komisch overkomen, totdat je merkt dat je zelf ook mee gaat doen. Als dat moment is aangebroken, mag je meteen door naar de volgende les.

Je kunt mensen in Japan niet genoeg bedanken. Je bedankt ze niet alleen voordat ze iets voor je doen (yoroshiku onegai shimasu), je doet dat ook vlak na de prestatie (arigatō gozaimasu) en één of meerdere dagen daarna (arigatō gozaimashita). Zo ook in dit geval. Mevrouw Suzuki heeft onlangs in het restaurant getrakteerd, en Noah wil haar nogmaals bedanken. In plaats van arigatō gozaimashita gebruikt hij gochisōsama deshita, een ander idioom dat uitsluitend gebruikt wordt om te bedanken voor maaltijden. Waarom dat zo is, wordt in het kader hiernaast uitgelegd. In tegenstelling tot arigatō gozaimasu wordt gochisōsama deshita uitsluitend in de verleden tijd gebruikt (ook al heb je het eten net achter de kiezen).

御馳走様
De kanji voor gochisōsama. Het eerste (go) en het laatste (sama) teken maken het woord slechts beleefd; de daadwerkelijke betekenis zit opgesloten in het tweede en derde teken (chisō). Chisō betekent feitelijk rondrennen. Het slaat op het feit dat de ingrediënten van maaltijden vroeger door paarden werden verzameld. Letterlijk bedank je de gastheer met gochisōsama dus eigenlijk voor het laten rondrennen van de paarden. Dit verklaart waarom je met dit idioom uitsluitend voor maaltijden kunt bedanken.


Dōmo kun je lezen als heel erg; het versterkt gochisōsama deshita (heel erg bedankt). Je kunt dōmo op dezelfde manier gebruiken voor arigatō gozaimasu . Over het algemeen geldt: hoe langer het dankwoord, hoe beleefder het klinkt.


dōmo
dōmoniet zo beleefd

arigatō
gochisōsamaminder beleefd

dōmo arigatō
dōmo gochisōsamaredelijk beleefd

arigatō gozaimasu/gozaimashita
gochisōsama deshitabeleefd

dōmo arigatō gozaimasu/gozaimashita
dōmo gochisōsama deshitazeer beleefd


Als je gochisōsama deshita direct na de maaltijd gebruikt, verschuift de betekenis naar wat wij standaard na een maaltijd zeggen. Je kunt het dan vertalen als het was heerlijk of dat het u wel moge bekomen.



いえいえ。ただ、ノアさんは海老をあんまり食べませんでしたね。Ieie. Tada, Noa-san wa ebi wo anmari tabemasen deshita ne.Graag gedaan. U heeft alleen niet zoveel garnalen gegeten, wel?


Mevrouw Suzuki wuift de bedankjes weg. Tada betekent maar in de zin van alleen. In tegenstelling tot demo gebruik je het dus niet om tegen te sputteren.

Alleen, wat betreft meneer Noah, garnalen [lijdend voorwerp] niet zo eten…

Hier lopen we vast. We weten dat anmari in combinatie met een ontkenning niet zo betekent. Anmari oishikunai desu betekent het is niet zo lekker. Op dezelfde manier betekent anmari tabemasen niet zo (veel/vaak) eten. Maar we zien nu dat tabemasen gevolgd wordt door deshita, de verleden tijd van desu.

Net als de desu achter oishikunai desu heeft deze desu weinig met een werkwoord te maken. Hij maakt de zin slechts beleefd en doet daarnaast nog iets extra’s: omdat we in plaats van desu deshita gebruiken, buigt het woord de zin tevens naar de verleden tijd. Tabemasen deshita betekent dus niet aten of niet gegeten hebben. Anmari tabemasen deshita betekent dus niet veel aten of niet veel gegeten hebben.

Alleen, wat betreft meneer Noah, niet zoveel garnalen hebben gegeten, nietwaar?

Onze werkwoordtabel ziet er nu als volgt uit:


1 eindigend op u2 eindigend op iru3 eindigend op erude gozaru

stam
u wordt iiru wordt ieru wordt e[onregelmatig]

voorbeeld
kau (kopen) wordt kai-

kaku (schrijven) wordt kaki-

kagu (ruiken) wordt kagi-

kasu (uitlenen) wordt kashi-

katsu (winnen) wordt kachi-

shinu (sterven) wordt shini-

yobu (roepen) wordt yobi-

kamu (bijten) wordt kami-

karu (maaien) wordt kari-
okiru (opstaan) wordt oki-taberu (eten) wordt tabe-de gozai-

tegenwoordige tijd
kai + masu = kaimasu (kopen, neutraal beleefd)oki + masu = okimasu (opstaan, neutraal beleefd)tabe + masu = tabemasu (eten, neutraal beleefd)desu (zijn, neutraal beleefd) / de gozaimasu (zijn, respectvol beleefd)

ontkennende tegenwoordige tijd
kai + masen = kaimasen (niet kopen, neutraal beleefd)oki + masen = okimasen (niet opstaan, neutraal beleefd)tabe + masen = tabemasen (niet eten, neutraal beleefd)--- / de gozaimasen (niet zijn, respectvol beleefd)

verleden tijd
kai + mashita = kaimashita (kochten, neutraal beleefd)oki + mashita = okimashita (opstonden, neutraal beleefd)tabe + mashita = tabemashita (aten, neutraal beleefd)deshita (waren, neutraal beleefd) / de gozaimashita (waren, respectvol beleefd)

ontkennende verleden tijd
kai + masen + deshita = kaimasen deshita (niet kochten, neutraal beleefd)oki + masen + deshita = okimasen deshita (niet opstonden, neutraal beleefd)tabe + masen + deshita = tabemasen deshita (niet aten, neutraal beleefd)--- / de gozaimasen deshita (niet waren, respectvol beleefd)


Een ontkennende verleden tijd van desu bestaat niet, omdat je daar de verleden tijd van hetzelfde werkwoord voor nodig hebt. Voor de nieuwsgierigen onder ons: je zou deshita ontkennen als de wa arimasen deshita of de wa nakatta desu, maar dat mag je op dit moment nog even vergeten.



ごめんなさい。海老はあんまり美味しくなかったです。でも、魚は美味しかったですよ。Gomen nasai. Ebi wa anmari oishikunakatta desu. Demo, sakana wa oishikatta desu yo.Het spijt me. De garnalen waren niet zo lekker. Maar de vis wel!


御免
Gomen betekent letterlijk ‘uw vergiffenis’.


We beginnen weer met een idioom. Gomen nasai is Japans voor sorry of het spijt me. Net als bij arigatō gozaimasu geldt ook hier weer dat het idioom kan worden ingekort en daarmee onbeleefder wordt. Datzelfde geldt trouwens ook voor sumimasen (dat naast sorry ook pardon kan betekenen).


sumanonbeschoft

sumanaiiets minder onbeschoft

gomen
neutraal

gomen nasai
sumimasenbeleefd


Wat betreft de garnalen, ze waren niet zo…

Hier lopen we vast, maar je had al op je klompen kunnen aanvoelen waar we in deze les naartoe wilden. Oishikunakatta is de ontkennende verleden tijd van het verbaal-adjectief oishii. Oishikunakatta desu betekent dus niet lekker waren. Anmari oishikunakatta desu betekent dus niet zo lekker waren.

Wat betreft de garnalen, ze waren niet zo lekker.

Onze tabel voor verbaal-adjectieven ziet er nu als volgt uit:


stam
ii wordt i

voorbeeld
oishii (lekker zijn) wordt oishi-

ontkennend
oishi+kunai=oishikunai (niet lekker zijn)

verleden tijd
oishi+katta=oishikatta (lekker waren)

ontkennende verleden tijd
oishi+kunakatta=oishikunakatta (niet lekker waren)


Noah stelt hier echter direct iets tegenover (en omdat het hier om een tegenwerping gaat, gebruikt hij voor maar demo en dus geen tada). Hij benadrukt dat nog eens extra door aan het einde van de zin yo toe te voegen.

Maar, vis waren lekker, hoor.

In het Nederlands hebben we hiervoor het schitterende woordje wel: maar de vis was wél lekker!



なるほどですね。さあ、ノアさん、映画はどうしますか。Naruhodo desu ne. Saa, Noa-san, eiga wa dō shimasu ka.Ik begrijp het. Zeg, wat zullen we gaan doen met de film?


We hadden je al eerder gewaarschuwd: het Japans kent veel idiomen. Het gaat daarbij vooral om geijkte uitdrukkingen die in vaste situaties worden gebruikt. Dit is er ook zo één: naruhodo gebruik je als je iets duidelijk is geworden nadat je gesprekspartner het een en ander heeft uitgelegd. We maken het beleefd met desu en gooien er nog een ne achteraan. Deze ne heeft een andere functie dan de ne die we tot nu toe zijn tegengekomen. In plaats van om een bevestiging te vragen (toch?) is deze ne een extra bevestiging om aan te geven dat je je gesprekspartner goed hebt begrepen. In het geval van naruhodo wordt dat in het Nederlands een beetje dubbelop, want hetzelfde bleek al uit naruhodo zelf.

Je zult merken dat Japanners elkaar tijdens gesprekken continu aftasten met het woordje ne. Ze vragen niet alleen om bevestiging (ne?), maar bevestigen zelf ook continu dat ze hebben begrepen wat de ander heeft gezegd (ne!)

Tijdens gesprekken word je tevens geacht om continu bij de les te blijven en aan te geven dat je de ander begrijpt. Je doet dit door te knikken en continu idiomen als hai (ja) en naruhodo (duidelijk) te bezigen. Hoewel we dit in Nederland ook wel doen, gebeurt het hier een stuk minder dan bij de Japanners. Volstaat het in Nederland om aan de telefoon zo om de drie zinnen een keer ja te zeggen als de ander een verhaal vertelt, in Japan word je geacht om dit zo ongeveer om de zin te doen.

Vergeet je dit een keer of twee, dan zal je gesprekspartner onherroepelijk in paniek raken en moshi moshi? moshi moshi? gaan roepen, bang dat de verbinding is verbroken.

Saa is ook zo’n handig idioom. Je gebruikt het onder andere als je van gespreksonderwerp wilt veranderen: zeg en trouwens zijn mooie vertalingen.

Zeg, meneer Noah, wat betreft de film, hoe doen?

Hoe doen kun je in dit geval opvatten als hoe zit het met of wat gaan we doen met.



そうですね…Sō desu ne...Mmmhh...


We sluiten deze les af met de meest gebezigde en tevens meest nietszeggende zin in het Japans. Letterlijk staat hier Zo is het, nietwaar. In die zin kan het ja betekenen. Maar naarmate de ne langer wordt uitgesproken, neemt de onzekerheid in deze ja toe en verschuift de betekenis naar Mmmhh… En aangezien Japanners anderen niet graag voor het hoofd willen stoten en een keiharde weigering via het woord iie meestal vermijden, kun je mmmhh… onder het mom van graag of niet heel goed opvatten als een nee. Kortom: sō desu ne betekent ja, nee en misschien tegelijkertijd. Succes ermee.

In dit geval kunnen we je verklappen dat Noah slechts nadenkt over de film die hij met mevrouw Suzuki wil bezoeken, maar dat komt in de volgende les aan bod.


Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!


Woordenlijst


Suzuki鈴木Suzuki(Les 1)
desuですzijn; [tilt zin naar neutrale beleefdheidsvorm](Les 1)
Moshi moshiもしもしhallo [aan telefoon](Les 8)
NoaノアNoah(Les 1)
Kinō昨日gisteren(Les 7)
wawat betreft(Les 1)
dōmoどうもheel erg(Les 8)
gochisōsamaご馳走様bedankt voor het eten; dat het u wel moge bekomen(Les 8)
deshitaでしたwaren(Les 8)
Ieieいえいえnee(Les 7)
Tadaただmaar, alleen(Les 8)
Noa-sanノアさんmeneer/mevrouw Noah(Les 1)
ebi海老garnaal(Les 5)
wo[lijdend voorwerp](Les 3)
anmariあんまりniet zo [in ontkenning](Les 5)
tabemasen食べませんniet eten(Les 5)
nehè, nietwaar, toch, inderdaad(Les 1)
Gomen nasaiごめんなさいhet spijt me(Les 8)
oishikunakatta美味しくなかったniet lekker waren(Les 8)
Demoでもmaar [tegenwerping](Les 6)
sakanavis(Les 3)
oishikatta美味しかったlekker waren(Les 8)
yohoor; [verzacht de boodschap en stelt gerust](Les 7)
Naruhodoなるほどnu begrijp ik het(Les 8)
Saaさあzeg, trouwens, goed; mmmhh...(Les 8)
eiga映画film(Les 7)
どうhoe(Les 5)
shimasuしますdoen(Les 8)
ka?(Les 1)
そうzo(Les 1)

Nieuwe tekens


chigalopperenrennen
sama[achtervoegsel voor beleefdheid]da
ruho

Oefeningen


1. Met Shimizu.
2. Hallo. [aan de telefoon]
3. Nog bedankt voor het eten vandaag.
4. Dat het u wel moge bekomen.
5. Mevrouw Shimizu heeft alleen niet zo veel bier gedronken.
6. Meneer Kotani drinkt alleen niet zo veel sake.
7. Het spijt me.
8. De film was niet zo interessant.
9. Maar Japanners zijn wel interessant.
10. Nu begrijp ik het.
11. Zeg, meneer Nakada, wat doen we met de vis?
12. Mmmhh...


Herhalingsoefeningen

Beweeg de muis over de vragen om de antwoorden weer te geven. Deze vragen worden automatisch en willekeurig geselecteerd uit vorige lessen. Je kunt soms meerdere keren dezelfde vraag krijgen.

1. Gisteren was de sashimi lekker.
2. Betaalt mevrouw Ashida niet?
3. Meneer Satō, wat neemt u?
4. Nou, het bier is niet zo lekker.
5. Ja, inderdaad.
6. Zeebrasem is een vis.
7. Ja?
8. Is het lekker?
9. Hij is een Nederlander.
10. De zaak?
11. In dat geval zal ik niet langer protesteren.
12. Nee, hij is geen Duitser.
13. Meneer Yamamoto is voor het eerst in Nederland en...
14. Meneer Kawasaki neemt zeebrasem.
15. Nederland is toch een koninkrijk?
16. Noah is toch een Nederlander?
17. Meneer Duppen is toch een Duitser?
18. Nou, dan neem ik het wel.
19. Ja, inderdaad.
20. Hij is een Nederlander.

Vragen en reacties

04-01-2009, 23:47

Dit onderwerp heeft 2 abonnees
Pagina 1 2 3 4 5

Dit artikel heeft 39 reacties. Dit is reactiepagina 4 van 5.

Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.



Reageer, breng leven in de brouwerij en help mee aan het opbouwen van een community.



16-08-2009, 21:58 Anneke (6 reacties)
Citeren
Nee, die vlag gaat helaas niet op :)

Dat is jammer, ik houd er namelijk wel van om verbandjes te leggen :)

Hoi Orekisama, dat klopt ja!! Ik had het van te voren nog wel opgezocht maar bij het typen ben ik het vergeten!! Bedankt voor de tip!! :)

Groetjes,
Anneke
16-08-2009, 15:06 Orekisama (235 reacties)
Citeren
Hoi Anneke, let ook goed op het verschil tussen ビル(Biru = gebouw) en ビール(Biiru = bier).

In jouw voorbeeld "biru wa tumetai desu" zeg je dus eigenlijk "dat het gebouw koud is" :-)
16-08-2009, 14:14   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Hallo Anneke,

Nee, die vlag gaat helaas niet op :)
16-08-2009, 12:18 Anneke (6 reacties)
Citeren
Hallo,

Bedankt voor het antwoord.
Nu had ik hierover nog een vraagje, werkt dit principe ook bij woorden als heet, koud, klein en groot enz.
bijvoorbeeld:
Tsumetai Biru wa desu
Biru wa tsumetai desu

Groetjes,
Anneke
14-08-2009, 01:12   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Hallo Anneke,

Dat is een hele goede vraag! Het antwoord is ja:

Zowel
1. Sake wo anmari nomimasen deshita
als
2. Anmari sake wo nomimasen deshita

zijn goed!
13-08-2009, 23:29 Anneke (6 reacties)
Citeren
Hallo,

Ik had een vraag; in oefening 5 en 6 staat anmari voor het lijdend voorwerp maar kan dit ook voor het werkwoord gezet worden zoals in het voorbeeld van de les of mag dit alleen bij verbaal-adjectieven?

Groetjes,
Anneke
27-05-2009, 13:38   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Of kunnen ze sneller schrijven als ze Kanji met veel "strokes" overslaan en hiragana gebruiken?


Het is vooral dat. En geloof me, めん schrijf je sneller dan 免 :) Het eerste is 3 strokes, het laatste 8 strokes.
27-05-2009, 12:12  ニケ (819 reacties)
Citeren
Aha, bedankt! Is dat omdat deze Kanji niet veel voorkomen en veel Japanners ze niet meer kennen? Vallen de karakters waarvoor jij hiragana schrijft dus (ver) buiten de 1945 Joyo karakters? Of kunnen ze sneller schrijven als ze Kanji met veel "strokes" overslaan en hiragana gebruiken? Ik geloof dat dat laatste geen hout snijdt, want bv. 免 lijkt me niet een heel ingewikkeld karakter...
27-05-2009, 11:56   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
waarom gebruik je in de tekst van de dialogen (en in de woordenlijst) niet alle Kanji, die je wel apart laat zien in de uitleg?


Omdat het tegenwoordig bijzonder ongebruikelijk is om deze woorden nog in kanji te schrijven (hoe stoer het er ook uitziet)!
27-05-2009, 11:52  ニケ (819 reacties)
Citeren
Hoi Loek,

waarom gebruik je in de tekst van de dialogen (en in de woordenlijst) niet alle Kanji, die je wel apart laat zien in de uitleg? Dus waarom ごめん in plaats van 御免, en ご馳走様 in plaats van 御馳走様?
Is dat per ongeluk, of gebruiken de Japanners zelf ook meestal hiragana voor deze Kanji?


Nieuw forumonderwerp / Volgende pagina >>




Officieel gelicenseerd door 3A Corporation, de makers van Minna no Nihongo: de hoogst aangeschreven leermethode voor de Japanse taal.

Leer Japans met Loek van Kooten, drs. Japanologie, en zijn vrouw Rumi Tasaki, native Japanse met afstudeerrichting Engelstalige literatuur. Zowel Loek als Rumi zijn al 29 jaar fulltimevertaler Japans. Onze klanten: link.
Discord

Programma vandaag

Dinsdagavond (19.30 - 22.30)
8 van de 9 leerlingen aanwezig
waarvan 7 leerlingen in lokaal

CH15: ~という、~度に、~に関する、~に関して、~に関しての、~訳ではない、~のではないか、~のである、~程のものではありません、~だけじゃなく、~といえば

Rumi komt!

Co2-concentratie lokaal (COVID)

444

Woord van de dag

尺八する
Shakuhachi suru
Pijpen [shakuhachi spelen] (0)

尺八しゃくはち下手へた女性じょせい場合ばあいたってしまうというリスクがしょうじます。
Vrouwen die geen goede shakuhachi-spelers zijn, lopen het risico om met hun tanden ergens tegenaan te komen.

Ons woordenboek bevat momenteel 27.976 woorden

Kanji van de dag

volgend, volgorde

Samengesteld ideogram. Bestaat uit [二 (naast elkaar leggen) + 欠 (een persoon die zijn lichaam buigt)] en staat voor het snel opruimen van de omgeving voordat men gaat rusten. Staat voor een korte pauze in het leger. Later werd het gebruikt voor het rangschikken van dingen in een bepaalde volgorde, en werd het geleidelijk een woord dat volgorde uitdrukt.

Japanse kinderen leren dit teken in groep 5. Je moet dit teken kennen op JLPT-niveau 3.

Vraag van de dag

火事かじです・非常口ひじょうぐちからげます

火事かじ場合ばあいは、非常口ひじょうぐちからげてください。



ねつたかいです・このくすりみます

Uit hoofdstuk 45

Onze database bevat momenteel 4764 vragen

Quiz: Hoe goed is jouw Japans?



>> Archief <<


Over ons | Privacybeleid | Mail ons (LEES DIT EERST!) | Bel ons: 06-108 95 993 (UITSLUITEND voor proeflessen of calamiteiten) | ©2008-2024 Akebono Translation Service