De verleden tijd

Ingelogd als Gast

Conversatietekst




Geluidsbestand downloaden

鈴木さん、今日はありがとうございました。Suzuki-san, kyō wa arigatō gozaimashita.Mevrouw Suzuki, bedankt voor alles vandaag.
いえいえ、どういたしまして…ノアさん…Ieie, dō itashimashite! Noa-san...Geen probleem. Meneer Noah…
実は私、昨日、映画館に行きました。Jitsu wa watashi, kinō, eigakan ni ikimashita.Ik ben gisteren naar de bioscoop geweest.
面白かったですか。Omoshirokatta desu ka.Was het leuk?
まあまあ良かったですよ。今度、一緒に行きませんか。Maamaa yokatta desu yo. Kondo, issho ni ikimasen ka?Het was een redelijk goede film. Wilt u de volgende keer misschien mee?
はい、是非!私は映画が大好きです。Hai, zehi! Watashi wa eiga ga daisuki desu.Nou, graag! Ik ben gek op films.




鈴木さん、今日はありがとうございました。Suzuki-san, kyō wa arigatō gozaimashita.Mevrouw Suzuki, bedankt voor alles vandaag.


Mevrouw Suzuki heeft afgerekend. Nu is het tijd om haar te bedanken voor alles wat ze gedaan heeft vandaag. Kyō wa is wat betreft vandaag… Daarna krijgen we een stukje idioom: arigatō gozaimashita, letterlijk het was moeilijk om het te hebben, betekent dankjewel. Het zit grammaticaal gezien nogal lastig in elkaar, dus het volgende is uitsluitend voor de liefhebbers: gozaimashita is de neutraal beleefde verleden tijd van het werkwoord gozaru (zijn, respectvol). In het Nederlands betekent het dus: waren (respectvol). arigatō is de speciale vorm die het woord arigatai krijgt voor het werkwoord gozaru. arigatai is op zijn beurt weer afgeleid van de stam van aru (hebben), te weten ari- plus gatai (moeilijk zijn om te). arigatai betekent dus moeilijk zijn om te hebben.

Het enige wat je daarvan echt hoeft te onthouden is dat het idioom in de verleden tijd staat (en de verleden tijd is tevens het thema van deze les).

De verleden tijd in het Japans wordt gevormd door in plaats van masu mashita achter de stam van het werkwoord te plakken. Gozaru (zijn, respectvol) heeft een onregelmatige stam: gozai. Met mashita krijg je dan gozaimashita. Onze werkwoordtabel ziet er nu als volgt uit:


1 eindigend op u2 eindigend op iru3 eindigend op erude gozaru

stam
u wordt iiru wordt ieru wordt e[onregelmatig]

voorbeeld
kau (kopen) wordt kai-

kaku (schrijven) wordt kaki-

kagu (ruiken) wordt kagi-

kasu (uitlenen) wordt kashi-

katsu (winnen) wordt kachi-

shinu (sterven) wordt shini-

yobu (roepen) wordt yobi-

kamu (bijten) wordt kami-

karu (maaien) wordt kari-
okiru (opstaan) wordt oki-taberu (eten) wordt tabe-de gozai-

tegenwoordige tijd
kai + masu = kaimasu (kopen, neutraal beleefd)oki + masu = okimasu (opstaan, neutraal beleefd)tabe + masu = tabemasu (eten, neutraal beleefd)desu (zijn, neutraal beleefd) / de gozaimasu (zijn, respectvol beleefd)

ontkennende tegenwoordige tijd
kai + masen = kaimasen (niet kopen, neutraal beleefd)oki + masen = okimasen (niet opstaan, neutraal beleefd)tabe + masen = tabemasen (niet eten, neutraal beleefd)--- / de gozaimasen (niet zijn, respectvol beleefd)

verleden tijd
kai + mashita = kaimashita (kochten, neutraal beleefd)oki + mashita = okimashita (opstonden, neutraal beleefd)tabe + mashita = tabemashita (aten, neutraal beleefd)deshita (waren, neutraal beleefd) / de gozaimashita (waren, respectvol beleefd)


Omdat arigatō gozaimashita in de verleden tijd staat, kan het alleen slaan op zaken die in het verleden (dus meer dan zeg 5 minuten geleden) zijn gebeurd. Vandaar ook de vertaling: bedankt voor alles vandaag.

Er is op deze dag veel voorgevallen, en Noah wil mevrouw Suzuki daar graag voor bedanken.

Het idioom kent ook een tegenwoordige tijd, die je gebruikt voor zaken die zojuist hebben plaatsgevonden of nu plaatsvinden. Die vorm luidt arigatō gozaimasu. Zoals je ziet, staat het werkwoord nu in de tegenwoordige tijd.

Je gebruikt deze tegenwoordige tijd niet voor zaken die nog moeten gaan plaatsvinden (in situaties waarin wij alvast bedankt zouden zeggen). Daarvoor heeft het Japans een speciaal idioom, dat je al kent: yoroshiku onegai shimasu.

Wat betreft vandaag, dankuwel.



いえいえ、どういたしまして…ノアさん…Ieie, dō itashimashite! Noa-san...Geen probleem. Meneer Noah…


Ieie betekent nee en wordt eigenlijk alleen gebruikt in de betekenis van nee, geen dank. Je gebruikt het dus niet in een zin als Nee, ik kom niet uit Duitsland. Dō itashimashite is alweer idioom en betekent graag gedaan. betekent hoe en itashimashite komt van het nederige werkwoord itasu (doen). Letterlijk betekent de uitdrukking hoe doende, maar dat mag je meteen weer vergeten.

Nee, graag gedaan. Meneer Noah…


De kanji van jitsu uit jitsu wa (eigenlijk). De kanji zelf betekent waarheid. Jitsu wa is dus letterlijk "wat betreft de waarheid". In het Nederlands zouden we zeggen: om u de waarheid te zeggen...




実は私、昨日、映画館に行きました。Jitsu wa watashi, kinō, eigakan ni ikimashita.Ik ben gisteren naar de bioscoop geweest.


Jitsu wa is idioom voor eigenlijk. We krijgen dan: Eigenlijk, ik, gisteren… De volgende twee woorden zijn eigakan ni. Ni is een partikel dat naar, tot en nog een heleboel andere dingen betekent. Eigakan ni betekent dus naar de bioscoop.

De zin luidt nu: Eigenlijk, ik, gisteren naar de bioscoop…

Ikimashita is de verleden tijd van iku (gaan). Het wordt gevormd door de infinitief iku om te buigen naar de stam iki-, om daar vervolgens mashita aan vast te plakken. Aangezien het Japans geen voltooid deelwoord kent, kan ikimashita zowel gingen als zijn gegaan betekenen.

映画館
Projectie + Beeld + Gebouw = Bioscoop (eigakan). Door betekenisverschuivingen in de loop der eeuwen zijn helaas niet alle Japanse woorden zo mooi te herleiden.


Eigenlijk, ik, gisteren naar de bioscoop gegaan.

Het eigenlijk laten we in het Nederlands weg. In het Japans staat het er, omdat deze zin een inleiding vormt op iets wat mevrouw Suzuki eigenlijk niet goed durft te vragen. Het geeft aan dat mevrouw Suzuki een beetje verlegen is.



面白かったですか。Omoshirokatta desu ka.Was het leuk?


Daar zijn ze weer, de verbaal-adjectieven. We hadden al eens uitgelegd dat een verbaal-adjectief als oishii eigenlijk al het werkwoord zijn in zich heeft, en dat desu in de zin oishii desu puur dient om de zin naar het juiste beleefdheidsniveau te tillen. Daarna leerden we dat we een zin als oishii desu moesten ontkennen als oishikunai desu, en niet als oishii de wa nai desu.

Voor de verleden tijd geldt exact hetzelfde verhaal. Omdat het werkwoord zijn al in het verbaal-adjectief omoshiroi (interessant zijn, leuk zijn) zit opgesloten, moet je het verbaal-adjectief in de verleden tijd zetten, en niet de desu erna, die niets meer met een werkwoord te maken heeft.

De ontkennende vorm van een verbaal-adjectief maak je door aan de stam (verbaal-adjectief minus i) de uitgang kunai te plakken: omoshiroi wordt dan omoshirokunai. Bij de verleden tijd gebruik je geen kunai, maar katta. De verleden tijd van omoshiroi is dus omoshirokatta. Vervolgens til je de zin naar het juiste beleefdheidsniveau met desu: omoshirokatta desu.

Je zegt dus nooit en te nimmer oishii deshita (deshita is de verleden tijd van desu). Dit is zo ongeveer de meest gemaakte fout door buitenlanders. Heel soms hoor je Japanse scholieren trouwens wel een dergelijke constructie bezigen. Bedenk dan dat er ook Nederlanders zijn die Hun lopen op straat een hele normale zin vinden.

Interessant waren?

Onze tabel voor verbaal-adjectieven ziet er nu als volgt uit:


stam
ii wordt i

voorbeeld
oishii (lekker zijn) wordt oishi-

ontkennend
oishi+kunai=oishikunai (niet lekker zijn)

verleden tijd
oishi+katta=oishikatta (lekker waren)




まあまあ良かったですよ。今度、一緒に行きませんか。Maamaa yokatta desu yo. Kondo, issho ni ikimasen ka?Het was een redelijk goede film. Wilt u de volgende keer misschien mee?


Maamaa betekent matig, redelijk. Yokatta herken je nu als de verleden tijd van het verbaal-adjectief yoi, dat goed zijn betekent (de ontkennende vorm is dus yokunai). We tillen de zin weer naar het juiste beleefdheidsniveau met desu.

De zin wordt afgesloten met het nieuwe partikel yo. Ka (? - een zin vragend maken) en ne (nietwaar? - om bevestiging vragen) kenden we al. Yo legt nadruk en betekent letterlijk hoor.

Redelijk goed waren, hoor.

Dankzij de yo gaat de nuance dus enigszins in de richting van nou, het was een redelijk goede film hoor.

今度
Kondo betekent niet deze keer, maar de volgende keer.


Kondo schrijf je met de tekens voor nu en keer, maar betekent vreemd genoeg niet deze keer. Het slaat altijd op de volgende keer.

Issho ni is idioom voor samen, en ikimasen is de ontkennende, neutrale en beleefde vorm van iku (gaan).

De volgende keer, niet samen gaan?



はい、是非!私は映画が大好きです。Hai, zehi! Watashi wa eiga ga daisuki desu.Nou, graag! Ik ben gek op films.


Zehi betekent zoiets als absoluut, zeker. De zin daarna hebben we expres in deze conversatie gestopt, want hij bevat zowel wa als ga, en ik weet zeker dat een aantal van jullie daar in de vorige les moeite mee hadden. We gaan de zin stap voor stap ontleden:

Wat betreft mij, films [onderwerp]…

Het woord daisuki kennen we nog niet. Letterlijk betekent het zoiets als zeer geliefd. Nu kunnen we de zin helemaal ontleden:

Wat betreft mij, films zeer geliefd zijn.

Achter eiga (films) staat ga. Wat hoort bij desu en is dus geliefd? Films. De films zijn geliefd. En het feit dat de films geliefd zijn, dat is van toepassing op mij. In het Nederlands zeg je dan: ik ben gek op films.

Hoe zou je zeggen dat je gek bent op mevrouw Suzuki? Inderdaad:

Watashi wa, Suzuki –san ga daisuki desu.

In de praktijk wordt dit vertaald als Ik hou van mevrouw Suzuki (hoewel je mevrouw Suzuki in deze fase van de relatie al lang geen mevrouw meer zou noemen).


Ai, het Japanse teken voor liefde. Het teken had oorspronkelijk trouwens meer met seks dan met liefde te maken: het is de beeltenis van een vrouw die haar nagels in de rug van een man zet.


Het directe equivalent van houden van (iemand) is trouwens ai shite iru, maar deze woorden hebben in het Japans een bijzonder zware lading (denk aan het Nederlandse ik ga dood zonder jou). Mocht je ooit een relatie krijgen met een Japanner, gebruik deze kreet dan niet te pas en te onpas, want hij kan bijzonder dwingend overkomen. Als je Nederlandse vriend of vriendin de hele dag loopt te roepen dat hij of zij doodgaat zonder jou, zou je waarschijnlijk ook snel een punt achter de relatie zetten. Nogmaals, letterlijk betekent ai shite iru gewoon ik hou van je, maar de woorden komen in het Japans loodzwaar over.

Japanners zijn niet gewend om expliciet te zijn en zullen dit soort beweringen meestal iets diplomatieker inkleden. Sowieso zijn daden belangrijker dan woorden. In de praktijk heeft je vriend of vriendin meer aan een schitterende bos rozen op zijn of haar verjaardag dan een loze kreet woorden die steeds meer aan kracht inboet naarmate hij vaker gebruikt wordt. Wat betekent “ik hou van jou en ik blijf je trouw ” nog als je het honderd keer per dag hoort? Niet meer dan één keer per kwartaal gebruiken dus. Dan blijft het speciaal.



Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!


Woordenlijst


Suzuki-san鈴木さんmeneer/mevrouw Suzuki(Les 1)
kyō今日vandaag(Les 7)
wawat betreft(Les 1)
arigatō gozaimashitaありがとうございましたdankuwel(Les 7)
Ieieいえいえnee(Les 7)
dō itashimashiteどういたしましてgraag gedaan(Les 7)
Noa-sanノアさんmeneer/mevrouw Noah(Les 1)
Jitsu wa実はeigenlijk(Les 7)
watashiik(Les 1)
kinō昨日gisteren(Les 7)
eigakan映画館bioscoop(Les 7)
ninaar; [plaatsbepaling](Les 7)
ikimashita行きましたgingen(Les 7)
Omoshirokatta面白かったinteressant waren(Les 7)
desuですzijn; [tilt zin naar neutrale beleefdheidsvorm](Les 1)
ka?(Les 1)
Maamaaまあまあredelijk(Les 7)
yokatta良かったgoed waren; gelukkig maar(Les 7)
yohoor; [verzacht de boodschap en stelt gerust](Les 7)
Kondo今度de volgende keer(Les 7)
issho ni一緒にsamen(Les 7)
ikimasen行きませんniet gaan(Les 7)
Haiはいja(Les 1)
zehi是非absoluut(Les 7)
eiga映画film(Les 7)
ga[onderwerp](Les 6)
daisuki大好きzeer geliefd(Les 7)

Nieuwe tekens


konnuto
goza
jitsuwaarheidsakugisteren
eiprojectiegabeeld
kangebouwigaan
omomaskershirowit
[pauze]yogoed
[pauze]yo
konnudokeer
itsuéénshobegin
igaanzerecht
hinieteiprojectie
gabeeldsuhouden van

Oefeningen


1. Meneer Honda, bedankt voor alles gisteren.
2. Graag gedaan.
3. Ik ben vandaag naar Fukuoka geweest.
4. Noah gaat niet naar de bioscoop.
5. Was het leuk?
6. Was het lekker?
7. Gisteren was de sashimi lekker.
8. De film was redelijk interessant.
9. Meneer Ashida is redelijk interessant.
10. Zullen we de volgende keer samen eten?
11. Vandaag dronken we samen.
12. Gisteren hebben we samen gegeten.
13. Nou, graag!
14. Ik ben gek op Japan.
15. Japanners zijn gek op Nederland.
16. Bram is niet gek op sashimi.


Herhalingsoefeningen

Beweeg de muis over de vragen om de antwoorden weer te geven. Deze vragen worden automatisch en willekeurig geselecteerd uit vorige lessen. Je kunt soms meerdere keren dezelfde vraag krijgen.

1. Noah is toch een Nederlander?
2. Japan is geen koninkrijk.
3. Meneer Duppen is toch een Duitser?
4. Ik eet vis.
5. Wat is de masu-vorm van iku (gaan)?
6. Nederland is toch een koninkrijk?
7. Dat is Noah.
8. Piet is toch een Nederlander?
9. Wat is de masu-vorm van iku (gaan)?
10. Ik heb het genoteerd.
11. Nee, ze is Japanse.
12. En welke nationaliteit heeft mevrouw Suzuki dan?
13. Ron is voor het eerst in Tokio.
14. Meneer Satō, wat neemt u?
15. Noah is geen vis.
16. Meneer Tanaka is toch een Japanner?
17. Is het niet lekker?
18. Meneer Yamamoto is voor het eerst in Nederland en...
19. In dat geval zal ik niet langer protesteren.
20. En?

Vragen en reacties

24-12-2008, 00:19

Dit onderwerp heeft 10 abonnees
Pagina 1 2 3 4 5 6 7

Dit artikel heeft 64 reacties. Dit is reactiepagina 7 van 7.

Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.



Reageer, breng leven in de brouwerij en help mee aan het opbouwen van een community.



02-09-2009, 23:21   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Ja hoor Lars, dat kan!
02-09-2009, 23:06 Lars (3 reacties)
Citeren
Hoi Loek, boven staan een zin Watashi wa Nihon ga daisuki desu, maar kan ik bijvoorbeeld Nihon vervangen door een ander Japans woord, bijv. ichigo? (aardbei)

Groetjes Lars
20-04-2009, 21:09 marcellino (26 reacties)
Citeren
ok dankuwel :)
20-04-2009, 20:24   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
hey ik had nog een vraag over omoshiroi als leuk zijn vertaald dan kan je het dus niet gebruike bij bijvoorbeeld "een leuke film" tog wat zou ik daaar moette gebruikke da?



Da's heel erg goed opgemerkt, maar het is in dit geval makkelijker dan je denkt: "een leuke film" is in het Japans "omoshiroi eiga". Eigenlijk staat er in het Japans dan geen "leuke film", maar "een film die leuk is" ("omoshiroi" wordt een bijzin bij "film"). Je ziet dat het werkwoord "zijn" gewoon blijft staan (in dit geval als "is").


Hoe bijzinnen precies werken, leer je in les 12.
20-04-2009, 20:15 marcellino (26 reacties)
Citeren
hey ik had nog een vraag over omoshiroi als leuk zijn vertaald dan kan je het dus niet gebruike bij bijvoorbeeld "een leuke film" tog wat zou ik daaar moette gebruikke da?
09-02-2009, 23:31   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Dank je Floor, dat is fijn om te horen! Wie weet wordt die folder in de toekomst nog wel geld waard ;-)

Heel veel succes in Japan!
09-02-2009, 23:07 Lolasilica (6 reacties)
Citeren
Ha Loek,

Nogmaals complimenten voor deze cursus. De lessen zijn echt goed opgebouwd vind ik.

Ik denk dat het me wel gaat lukken om alle lessen door te werken voordat ik vertrek (aanstaande zondag)

Mijn collega's waren trouwens allemaal erg geinteresseerd in de Japanse versie van de nano-folder. Ik denk dat het een collecters' item gaat worden :)

Groeten,
Floor
01-02-2009, 11:57   Loek van Kooten (7090 reacties)
Citeren
Hallo Thomas,

Dat hangt enorm af van de context.

1. In de uitdrukking "... wa arigatō gozaimashita" kom je het erg vaak tegen, maar in plaats van wa mag je ook een komma (pauze) gebruiken.
2. Als je de tijdsbepaling wilt afzetten tegen andere dagen (gebruik 4 uit les 6), gebruik je wa. "Gisteren zijn we naar de bioscoop geweest, maar vandáág zijn we wezen bowlen." Als je de tijdsbepaling geen specifieke nadruk wilt geven, kun je in plaats van wa weer een komma (pauze) gebruiken.
3. Als je door wa achter een tijdsbepaling te zetten twee keer wa in de zin krijgt, hebben Japanners sterk de neiging om de wa achter de tijdsbepaling te vervangen door een komma (pauze). Zie gebruik 1 uit les 6. Twee keer wa achter elkaar is over het algemeen erg lelijk.

In de oefenzinnen kom je een paar keer wa achter een tijdsbepaling tegen, maar zonder wa is het ook vaak goed. Je kunt zinnen vaak op meerdere manieren vertalen, maar in de oefenzinnen kunnen we om gebruikelijke redenen maar één voorbeeld geven (anders zou je voor sommige zinnen wel twintig antwoorden krijgen, en dat schiet niet op). Dit is inherent aan het feit dat Japans zo anders is dan Nederlands. Letterlijk vertalen kun je in de meeste gevallen gevoeglijk vergeten. Het nuanceverschil tussen "met wa" en "zonder wa" gaat in een vertaling naar het Nederlands dan ook heel vaak verloren.

Kortom: tijdsbepalingen mogen vaak zowel met als zonder wa.
01-02-2009, 11:45 トマス (13 reacties)
Citeren
Wanneer moet je achter woorden als 'vandaag' en 'gisteren' het partikel は zetten en wanneer niet?
30-12-2008, 16:43   Steven (33 reacties)
Citeren
Quote: "Nogmaals, letterlijk betekent ai shite iru gewoon ik hou van je, maar de woorden komen in het Japans loodzwaar over." -] Serieus. Ōya-sensei (docent aan de Universiteit van Leiden) heeft ons ooit eens verteld dat hij zelfs nog nooit "ai shite iru" tegen zijn vrouw heeft gezegd. En dat terwijl hij al ehm... nou ja, oud en waarschijnlijk al een hele tijd getrouwd is.

Nieuw forumonderwerp


Officieel gelicenseerd door 3A Corporation, de makers van Minna no Nihongo: de hoogst aangeschreven leermethode voor de Japanse taal.

Leer Japans met Loek van Kooten, drs. Japanologie, en zijn vrouw Rumi Tasaki, native Japanse met afstudeerrichting Engelstalige literatuur. Zowel Loek als Rumi zijn al 29 jaar fulltimevertaler Japans. Onze klanten: link.
Discord

Programma vandaag

Dinsdagavond (19.30 - 22.30)
8 van de 9 leerlingen aanwezig
waarvan 7 leerlingen in lokaal

CH15: ~という、~度に、~に関する、~に関して、~に関しての、~訳ではない、~のではないか、~のである、~程のものではありません、~だけじゃなく、~といえば

Rumi komt!

Co2-concentratie lokaal (COVID)

440

Woord van de dag

尺八する
Shakuhachi suru
Pijpen [shakuhachi spelen] (0)

尺八しゃくはち下手へた女性じょせい場合ばあいたってしまうというリスクがしょうじます。
Vrouwen die geen goede shakuhachi-spelers zijn, lopen het risico om met hun tanden ergens tegenaan te komen.

Ons woordenboek bevat momenteel 27.976 woorden

Kanji van de dag

volgend, volgorde

Samengesteld ideogram. Bestaat uit [二 (naast elkaar leggen) + 欠 (een persoon die zijn lichaam buigt)] en staat voor het snel opruimen van de omgeving voordat men gaat rusten. Staat voor een korte pauze in het leger. Later werd het gebruikt voor het rangschikken van dingen in een bepaalde volgorde, en werd het geleidelijk een woord dat volgorde uitdrukt.

Japanse kinderen leren dit teken in groep 5. Je moet dit teken kennen op JLPT-niveau 3.

Vraag van de dag

火事かじです・非常口ひじょうぐちからげます

火事かじ場合ばあいは、非常口ひじょうぐちからげてください。



ねつたかいです・このくすりみます

Uit hoofdstuk 45

Onze database bevat momenteel 4764 vragen

Quiz: Hoe goed is jouw Japans?



>> Archief <<


Over ons | Privacybeleid | Mail ons (LEES DIT EERST!) | Bel ons: 06-108 95 993 (UITSLUITEND voor proeflessen of calamiteiten) | ©2008-2024 Akebono Translation Service