Er is een reden waarom persoonlijke voornaamwoorden (ik, jij, hij, enzovoort) in onze lessen nauwelijks ter sprake komen. Dat komt omdat ze in het Japans meestal worden weggelaten - ze worden vaak beschouwd als overbodige informatie. Wie wat doet, is meestal op te maken uit de context.
Een zin als gisteren hebben gewerkt is in het Japans dus volstrekt acceptabel als uit de context duidelijk wordt wie er gisteren precies hebben gewerkt.
Probeer jezelf dus aan te leren om persoonlijke voornaamwoorden weg te laten als dat kan. Als je de lessen doorloopt, zul je zien dat je een persoonlijk voornaamwoord in een heleboel gevallen inderdaad niet nodig hebt.
Desalniettemin zijn er situaties denkbaar waarin persoonlijke voornaamwoorden expliciet moeten worden gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan een zin als: niet ik, maar hij heeft het gedaan!
Allereerst de absolute standaardvormen, want voor persoonlijke voornaamwoorden als 'ik' bestaan in het Japans minstens 22 verschillende vertalingen:
Ik | Watashi | 私 |
|
Jij | Kimi | 君 | Alleen tegen minaressen, kinderen en mensen die véél jonger zijn.
|
Hij | Kare | 彼 |
|
Zij | Kanojo | 彼女 |
|
Het | Sore | それ | Wordt nauwelijks gebruikt.
|
Wij | Watashitachi | 私達 |
|
Jullie | Anatatachi | あなた達 |
|
U | Anata | あなた | Iemand direct aanspreken wordt als onbeleefd beschouwd. Gebruik naam+san indien mogelijk.
|
Zij | Karera | 彼等 |
Alle varianten voor ik
En zelfs dit overzicht is niet compleet...
uitspraak | schrijfwijze | niveau | geslacht | opmerkingen |
watashi | 私 | formeel | beide | Aan het eind van de 18e eeuw ook wai わい、ate あて of wate わて in de regio Kinki (deze varianten worden tegenwoordig alleen nog maar in een beperkt aantal regio's in Kinki gebruikt, en dan alleen door een beperkt aantal oudere mensen). |
watakushi | 私 | zeer formeel | beide | De formeelste beleefde versie. |
ware | 我 | zeer formeel | beide | |
waga | 我が | zeer formeel | beide | Betekent ‘mijn’ of ‘onze’. Wordt gebruikt in toespraken en bij formaliteiten; 我が社 wagasha (ons bedrijf) of 我が国 wagakuni (ons land). |
ore | 俺 | informeel | mannen, zelden vrouwen (mannelijk) | Wordt vaak gebruikt door mannen. Kan afhankelijk van de situatie als onbeleefd worden beschouwd. Komt mannelijk over. Wordt gebruikt tegen collega’s, jongeren of mensen met een lagere status om de eigen status aan te geven. Bij goede vrienden of familie duidt het gebruik eerder op vertrouwdheid dan mannelijkheid of superioriteit. Zie LINK voor een discussie over het verschil tussen boku en ore. |
boku | 僕 | informeel | mannen en zelden vrouwen (mannelijk) | Informele uiting van respect. Gebruikt de kanji voor dienaar (僕shimobe), dat is afgeleid van een Sino-Japans woord. Zie LINK voor een discussie over het verschil tussen boku en ore. |
washi | 儂 | oude mannen | Colloquiaal. Wordt vaak in fictieve werken gebruikt om stereotypen van oude mannelijke personages weer te geven. | |
atai | 私 | zeer informeel | vrouwen | Slangversie van あたし |
atashi | あたし | informeel | vrouwen | Vaak aandoenlijk. Wordt zelden gebruikt in schrijftaal, maar is gangbaar in gesprekken, vooral tussen jongere vrouwen. |
atakushi | あたくし | formeel | vrouwen | |
uchi | 家 | informeel | vooral jonge meisjes | Betekent ‘eigen’. Wordt vaak gebruikt in Kansai en Kyūshū-dialect. Gebruikt de kanji van huis (家 uchi). |
(eigen naam) | informeel | beide | Wordt vooral gebruikt door kleine kinderen. Aandoenlijk. | |
oira | おいら | informeel | beide | Lijkt op 俺, maar is informeler. Kan boers overkomen. |
ora | おら | beide | Dialect in Kantō en noordelijker. Kan boers overkomen. Wordt gebruikt door kinderen die zijn beïnvloed door de hoofdpersonages van Dragon Ball en Crayon Shin-chan. | |
asshi | あっし | mannen | Werd in het feodale tijdperk gebruikt door de gewone burger. Volks. | |
sessha | 拙者 | mannen | Werd gebruikt door ninja en samoerai in het feodale tijdperk. Van een Sino-Japans woord dat ‘de klunzige’ betekent. | |
waga-hai | 我が輩,吾輩 | beide | Letterlijk “mijn gezellen; mijn klas; mijn cohorte”, maar wordt nogal pretentieus gebruikt in de eerste persoon enkelvoud. | |
soregashi | 某 | vooral mannen | Oude vorm van "watakushi", die zijn intrede deed na de middeleeuwen. Was oorspronkelijk nederig, maar werd later juist als arrogant beschouwd. | |
warawa | 妾 | vrouwen | Oude, nederige vorm van "watakushi". Betekent letterlijk "zij die nog een onvolwassen kind is." Wordt tegenwoordig alleen nog gebruikt door nobele vrouwen in historische drama's en romans. | |
yo | 余, 予 | mannen | Archaïsch. Deed zijn intrede na het Heian-tijdperk. Komt tegenwoordig alleen nog voor in historische drama's. | |
chin | 朕 | mannen | Werd alleen gebruikt door de keizer, vooral voor de Tweede Wereldoorlog. | |
onore | 己 | mannen | Kan ook “jij” betekenen. De kanji betekent letterlijk “slang”. Nederig als het wordt gebruikt in de eerste persoon enkelvoud en vijandig als het wordt gebruikt in de tweede persoon enkelvoud. |
Smaakt dit naar meer? Japans leer je het beste "offline" op onze taalschool in Leiden. Daar kunnen we je tot een veel hoger niveau brengen en veel meer begeleiden. Klik hier voor meer informatie!
Vragen en reacties
26-03-2009, 18:07
Dit onderwerp heeft 1 abonnee
Pagina 1 Dit onderwerp heeft 1 abonnee
Dit artikel heeft 7 reacties. Dit is reactiepagina 1 van 1.
Hallo gast, alleen geregistreerde en ingelogde gebruikers kunnen op dit artikel reageren. Log in of registreer.
Meer informatie over Japanse cultuur? Op zoek naar andere informatie? Reageer. Jij vraagt, wij draaien.
10-01-2016, 10:39 | Loek van Kooten (7100 reacties) Citeren |
Joughton, dat klopt! | |
09-01-2016, 21:15 | Joughton (177 reacties) Citeren |
Beste Loek,bij uchi, kun je het verschil (in schrijftaal) dus niet opmerken, maar moet je het afleiden uit de context? | |
15-02-2011, 17:59 | Lejo (32 reacties) Citeren |
Als 'zachtaardige' man van tegen de 50 hou ik het dus op 僕 | |
24-11-2009, 21:34 | Loek van Kooten (7100 reacties) Citeren |
Inderdaad | |
24-11-2009, 21:23 | Margaux Haimé (5 reacties) Citeren |
Als meisje van 13 jaar oud (nee ik ben niet lesbisch en heb ook niet te veel lichaamsbeharing mocht iemand er over beginnen =_=') Is het dus voor mij het beste om in normale gesprekken (met vrienden ect) ''atashi/watashi'' te gebruiken, en op iets formelere gelegenheden (presentatie's, solicitatie gesprekken ?) ''watashi''? | |
23-10-2009, 09:01 | Loek van Kooten (7100 reacties) Citeren |
Onore kan inderdaad zowel ik als jij betekenen
Wate is inderdaad een zeldzame. Ik heb er een kleine verklaring bij gezet: "Aan het eind van de 18e eeuw ook wai わい、ate あて of wate わて in de regio Kinki (deze varianten worden tegenwoordig alleen nog maar in een beperkt aantal regio's in Kinki gebruikt, en dan alleen door een beperkt aantal oudere mensen)." In Kyūshū betekent wai trouwens weer jij, zoals blijkt uit de gevleugelde zin: おいわいすいとっとさー! (俺はお前のことが好きだよ!) (Ik hou van je.) | |
22-10-2009, 19:22 | Orekisama (235 reacties) Citeren |
Wauw, er staan er zelfs een aantal bij waarvan ik nog nooit gehoord had. En ik wist ook niet dat je "onore" kon gebruiken in de betekenis van "ik" en dat het dan nog beleefd is ook! Slecht als ik ben kende ik dit woord alleen als een zeer onbeleefd woord voor jij
Overigens ben ik behoorlijk bekend met het Kansai dialect (2 jaar daar gestudeerd/gewerkt) maar わて heb ik eerlijk gezegd nog nooit iemand horen zeggen... Is dit nog wel een gangbaar woord dat je weet Loek? |